Pamiętać o dziełach utraconych: Konkurs na projekt gadżetu

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego od 1992 roku gromadzi dane na temat dóbr kultury utraconych z terenów Polski w granicach po 1945 roku oraz podejmuje działania mające na celu ich odzyskanie. Prowadzony przez Ministerstwo jedyny ogólnopolski rejestr ruchomych dóbr kultury obejmuje dwadzieścia trzy działy, w tym: malarstwo, rzeźbę, grafikę, meble, tkaniny, porcelanę, szkło, złotnictwo, militaria, zbiory numizmatyczne i archeologiczne. Do chwili obecnej wpisano już blisko 63 000 pozycji. Dużą część zarejestrowanych strat stanowi malarstwo. Poszukiwanych jest prawie 7000 obrazów polskich twórców w tym: 47 obrazów Aleksandra Gierymskiego, 36 Jana Matejki, 59 Jacka Malczewskiego, 29 Stanisława Wyspiańskiego, 130 Kossaków. Wśród dzieł malarstwa obcego pojawiają się nazwiska takie jak: Rubens, Rembrandt czy Dürer.

Informacje o utraconych dziełach sztuki publikowane są w serii wydawniczej Departamentu Dziedzictwa Kulturowego Straty Kultury Polskiej. Katalogi strat wojennych wysyłane są do muzeów, domów aukcyjnych, polskich przedstawicielstw dyplomatycznych, zagranicznych placówek kulturalnych oraz rządowych i pozarządowych organizacji zajmujących się badaniami proweniencyjnymi. Tematykę utraconego w wyniku II wojny światowej dziedzictwa, popularyzuje również przygotowywany razem ze Stowarzyszeniem Komunikacji Marketingowej SAR projekt Muzeum Utracone.

Do dziś dzięki staraniom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz dokumentacji zgromadzonej w ministerstwie do kraju powróciło kilkadziesiąt cennych obiektów, w tym m.in.: głośny powrót ostatnich lat, obraz Aleksandra Gierymskiego Żydówka z pomarańczami, który odzyskano z Niemiec w 2011 r. ; obrazy Juliana Fałata Przed Polowaniem w Rytwianach i Naganka na polowaniu w Nieświeżu ze Stanów Zjednoczonych w 2011 r. ; oraz obraz odzyskany w tym roku z Niemiec: Schody pałacowe Francesco Guardiego. Wszystkie te prace obecnie znajdują się w Muzeum Narodowym w Warszawie.

Pragnąc popularyzować wiedzę na temat restytucji dóbr kultury, Instytut Adama Mickiewicza na zlecenie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłasza konkurs na dwie linie gadżetów promocyjnych, zainspirowanych dziełami sztuki utraconymi przez Polskę w czasie II wojny światowej.

Linia pierwsza, ekskluzywna, ma być skierowana m. in. do dyplomatów, ekspertów, kolekcjonerów, antykwariuszy, muzealników, historyków sztuki oraz osób zasłużonych dla polskiego dziedzictwa narodowego. Z kolei druga ma być uniwersalna i skierowana do szerokiej publiczności – przede wszystkim do osób zainteresowanych kulturą i sztuką.

Powstałe upominki mają być przedmiotami użytkowymi lub kolekcjonerskimi pamiątkami, do stworzenia których inspiracją będzie między innymi 50 najcenniejszych polskich strat wojennych, które wciąż są poszukiwane.

Konkurs skierowany jest do projektantów – mogą w nim brać udział osoby indywidualne, jak i grupy projektowe. Uczestnicy konkursu mogą składać prace konkursowe zarówno na jedną linię gadżetów, jak również na obie. Projekty oceniane będą przez jury składające się z przedstawicieli Instytutu Adama Mickiewicza, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz ekspertów zewnętrznych. Najlepsze prace zostaną nagrodzone.

Komisja przyzna dwie nagrody w wysokości 25 000 i 20 000 zł. Prace konkursowe należy składać w siedzibie Instytutu Adama Mickiewicza, przy ul. Mokotowskiej 25 w Warszawie. Na zgłoszenia czekamy do 29 września 2014 roku do 9.00.

Więcej informacji o utraconych dobrach kultury: www.dzielautracone.gov.pl