Fair Design 2015: Teoria i krytyka designu

Poczynając od 2015 roku Wydział Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie zamierza rozpocząć organizowanie cyklu konferencji poświęconych teorii i krytyce wzornictwa, które musi dostosować się do coraz szybciej zmieniających się uwarunkowań społecznych, kulturowych, technologicznych i ekonomicznych. W zamierzeniu konferencje te miałyby stać się forum umożliwiającym dyskusję wykraczającą poza zawodowe środowisko projektantów.

Pierwszą z tych konferencji chcemy poświęcić różnym formom aktywności występującym we współczesnym społeczeństwie. To właśnie aktywność w stopniu znacznie większym niż dawniej kształtuje naszą świadomość. Tradycyjne metody poznawania świata oparte o bierne przyswajanie wiedzy zdobytej i przetworzonej przez innych (edukacja, literatura, prasa, telewizja, etc.) są coraz częściej uzupełniane (lub wręcz zastępowane) przez aktywne/interaktywne formy poznania. Dzieje się tak zarówno w świecie realnym (praca, aktywna rekreacja, podróże, relacje międzyludzkie), jak w wirtualnym. Obie te sfery zresztą się przenikają. Tym zjawiskom towarzyszy rozszerzanie obszaru doświadczania na cały świat oraz przyspieszenie tempa ich zdobywania (ale też weryfikowania). Te nowe formy nakładają się lub przeplatają z tradycyjnymi, zwłaszcza że, jak nigdy wcześniej, obok siebie (bądź wspólnie) realizowane są przez przedstawicieli różnych generacji – od kilkuletnich dzieci po osoby w wieku 80+.

Do podstawowych problemów należą:
1. Zanik tzw. wielkich narracji, a więc - w dziedzinie filozofii, nauk społecznych, kultury i polityki – spójnych, ogarniających całość życia, kultury i zachowań człowieka idei, na których mógł się oprzeć i do których mógł się odwołać.

2. Związany z tym kryzys wartości moralnych (relatywizm, permisywizm) oraz postrzeganie świata i budowanie własnej tożsamości nie w oparciu o etykę, lecz estetykę (kult celebrytów),

3. Przyspieszenie technologiczne, które skraca czas potrzebny do „oswojenia“ jego rezultatów poniżej minimum („tyrania chwili“),

4. Przechodzenie od „ery przemysłowej“ do „ery informatycznej“, gdzie coraz większą część gospodarki zajmuje przetwarzanie informacji i wytwarzanie usług.

5. Niestabilność ekonomiczna, co w warunkach globalizacji oznacza światowe oddziaływanie gospodarki niezrównoważonej. Normą staje się ekonomia w stanie kryzysu.

6. Wielokulturowość – stan współżycia obok siebie różnych grup społecznych kierujących się odmiennymi zasadami, wartościami, wiarą, posługujących się różnymi językami (społeczeństwo neo-plemienne). Współżycie nie zawsze oznacza jednak tolerancję wobec „innych“. Towarzyszy temu zanikanie dawnych granic terytorialnych (politycznych),

7. Sekularyzacja, której towarzyszy jednak powstawanie sekt oraz konflikty religijne, destabilizujące sytuację na skalę międzynarodową.

Wzornictwo, w większym lub mniejszym stopniu, uwikłane jest w te sytuacje. Projektanci rozwiązują nie tylko problemy estetyczne, ale też społeczne, ekonomiczne, polityczne, kulturowe. Wiele z dotychczas postulowanych postaw i strategii, np. projektowanie dla długiego trwania produktu, projektowanie dla zrównoważonego rozwoju, design for all, ergonomia oparta o fizyczne możliwości człowieka, wzornictwo „regionalne“, etc. staje w sprzeczności albo wymaga re-definiowania w obliczu ponowoczesności. Jeśli design, przynajmniej od czasów Williama Morrisa postrzegany (również) jako „misja społeczna“, chciałby zachować tę cechę, musi zdecydować, czy chce dążyć do zmiany obecnego modelu społeczeństwa ponowoczesnego, czy dostosować do niego swe strategie.

PROGRAM I GOŚCIE KONFERENCJI

Konferencja zaplanowana jest na dwa dni i będzie podzielona na sześć sesji. Pierwsza z nich, teoretyczna, ma skupić się na opisie stanu współczesnego społeczeństwa z punktu widzenia nauk humanistycznych i społecznych oraz teorii wzornictwa. Kolejne sesje poświęcone będą prezentacji praktycznych rozwiązań projektowych powiązanych z następującymi tematami: aktywność w pracy, aktywność w czasie wolnym, aktywność w sieci, aktywność w społeczeństwie po-cyfrowym, nomadyzm i aktywność ludzi w wieku lat 80 i więcej. Prezentacjom towarzyszyć będzie teoretyczne wprowadzenie do poszczególnych problemów, a także podsumowanie wniosków. Po konferencji Akademia Sztuk Pięknych opublikuje wszystkie związane z nią materiały.

Do udziału w konferencji został zaproszony szereg znakomitych gości, są to m.in Lars Dencik /Roskilde University (światowej sławy psycholog społeczny), prof. Gianni Vattimo /Università degli Studi di Torino (filozof należący do czołówki europejskich myślicieli przełomu XX i XXI wieku), prof. Alison J. Clarke /University of Applied Art and Design in Vienna (która współtworzy obsypany nagrodami serial BBC The Genius of Design), prof. Susan Yelavich /The Parsons New School of Design NY (dyrektor Design Studies w Parsons, autorka książki "Design as a Future Making"), prof. Guy Julier /University of Brighton (kurator designu w Vicoria& Albert Museum), Maria Benktzon /Veryday (znana czytelnikom 2+3D projektantak związana z Ergonomidesign Gruppen), dr Zoe Ryan /The Art Institute of Chicago (która została uznana przez magazyn FastCompany za jedną z 50 najważniejszych na świecie osób związanych z designem) i wielu innych.

24-25 września 2015
Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie Wydział Wzornictwa Katedra Historii i Teorii Designu
ul. Myśliwiecka 8, 00-459 Warszawa

Rejestracja

Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc dla gości uprzejmie prosimy o potwierdzenie obecności wysyłając na adres: info@fair-design.pl następujące informacje:

1. imię + nazwisko
2. student / wykładowca / projektant / inne
3. instytucja
4. e-mail
5. telefon