Jak to się robi, czyli krótki reportaż o haftowaniu

Dostępne na rynku komputerowe hafciarki zapewniają wierne i precyzyjne odwzorowanie wzoru przy użyciu różnokolorowych nitek. Wzór trzeba tylko wcześniej utworzyć na odpowiednim oprogramowaniu najlepiej nowej generacji przyjaznym dla użytkownika.

Dzisiejszy stan rozwiązań technicznych jest na tyle zaawansowany, że praktycznie odciąża użytkownika od zastanawiania się jak poprawnie wykonać haft. Więcej czasu można przeznaczyć na kreatywność podczas wymyślania i projektowania wzoru. Oczywiście warunkiem jest tutaj zastosowanie nowoczesnej profesjonalnej maszyny i dobrego oprogramowania. Ważne jest również zastosowanie wysokiej jakości markowych nici i materiałów pomocniczych w postaci flizelin, foli, klejów itp.

Chcąc przybliżyć czytelnikom którzy do tej pory nie stosowali haftu lub tylko zlecali wykonanie takiej usługi na zewnątrz, postaram się przedstawić krok po kroki jak to się robi oraz że nie jest to trudne lub pracochłonne zajęcie. Ile zajmuje czasu oraz jaki w przybliżeniu jest koszt.

Jako przykład przedstawię wykonanie haftu w formie znaku firmowego na koszulce T-shirt. Zamieszczone zdjęcia przedstawiają poszczególne fazy realizacji tego zadania przy użyciu - oprogramowania hafciarskiego DRAWINGS X3 PROTM, maszyny jednogłowicowej INBROTM model IB-RSC1201, nici i flizeliny firmy GUNOLDTM. Oczywiście podobne rezultaty można osiągnąć stosując oprogramowanie, maszyny i materiały innych firm. W tym zakresie na rynku jest duża i różnorodna oferta.


fot. 1


fot.2


fot.3

Krok 1. Klient dostarcza logo firmy które należy wyhaftować na wyrobie. (fot. 1)
Jeżeli dostarczony projekt jest w postaci fotografii lub wydruku musimy przetworzyć go graficznie na rysunek w tzw. postaci wektorowej. Wykonujemy ten etap w programie CORELDRAWTM rysując poszczególne elementy lub automatycznie przetwarzamy fotografię na rysunek wektorowy za pomocą modułu COREL TRACE TM. Programy te zawarte są w pakiecie DRAWINGS TM. Czas operacji ok. 2-5 min

Oczywiście najmilej jest gdy dostarczony rysunek jest już w postaci elektronicznej, w wektorach czyli w formie tzw. klipartu. Wówczas ten etap sprowadzi się do skopiowania pliku do programu, co zajmie nam kilkanaście sekund.

Krok 2 .Wektorowy rysunek (klipart) przetwarzamy na matrycę hafciarską. (fot .2)
W tym celu wybieramy wskaźnikiem myszki drugą zakładkę w programie DRAWINGS TM i przechodzimy do okna, w którym program automatycznie utworzy wzór hafciarski. Na ekranie zobaczymy symulację jak haft będzie wyglądał w rzeczywistości po wyhaftowaniu na tle materiału jaki wybraliśmy. Czas operacji ok. kilkanaście sekund w zależności od mocy komputera i stopnia skomplikowania wzoru.

Krok 3 .Wybieramy z menu programu typ materiału na którym będzie wykonany haft. (fot .3)
Program automatycznie dobierze najbardziej odpowiednie parametry tzw. matrycy hafciarskiej, czyli pliku, który przeniesiony do maszyny będzie sterował jej pracą. Istotne jest tutaj ustawienie gęstości i długości ściegu, kompensacji oraz typu podhaftu. Kompensacja będzie przeciwdziałać ściąganiu i poddawaniu się materiału podczas haftowania a podhaft ma za zadania związania materiału właściwego z flizeliną i usztywnienie go. Czas operacji ok. 15 sekund.


fot.4


fot.5


fot.6


fot.7

Krok 4. Sprawdzenie czy otrzymany wzór spełnia nasze oczekiwania i ewentualne dokonanie korekty. (fot .4)
Używając narzędzia zmiany kierunku ściegu i „nożyka” możemy szybko zmodyfikować wygląd poszczególnych elementów wzoru wskazując wskaźnikiem myszy gdzie dokonać korekty. Na fotografiach 4a, 4b widać efekty użycia tych narzędzi. Czas operacji od kilkunastu sekund do kilku minut. Oczywiście w każdej chwili możemy wrócić do kroku 1 i dokonać zmian w samym rysunku.

Krok 5. Zapisanie projektu i pliku matrycy hafciarskiej. (fot .5)
Na zakończenia procesu projektowania wzoru, gdy uznamy, że obraz haftu spełnia nasze oczekiwania zapisujemy projekt na dysku twardym komputera. Będziemy mogli w każdej chwili wrócić do jego edycji, gdy zajdzie potrzeba zmian. Osobno zapisujemy plik matrycy sterujący maszyną. W zależności od marki maszyny, której będziemy używać do wykonania haftu wybieramy format pliku wykonalnego. (przykładowo może to być plik z rozszerzeniem dst, imb, dsb, exp, pec, pes, itd.). Czas operacji ok.15 sekund.

Krok 6. Przeniesienie pliku z matrycą wzoru do maszyny. (fot .6)
W zależności o użytej maszyny operację przekopiowania pliku możemy dokonać za pomocą dyskietki, kabla łączącego komputer z maszyną, pamięci flash, łącza sieciowego. Czas operacji ok. 30 sekund.

Krok 7. Przygotowanie materiału do procesu haftowania. (fot .7)
Materiał na którym zostanie wyhaftowane logo musimy założyć na tamborek wraz z usztywniającą flizeliną. Ważne jest żeby założyć materiał dokładnie w miejscu gdzie ma powstać haft. W tym celu możemy wstępnie wykonać znacznik kredą krawiecką lub użyć odpowiedniego szablonu. Czas operacji ok. 30 sekund.


fot.8


fot.9


fot.10

Krok 8. Zamocowanie tamborka na maszynie. (fot .8)
Władamy ramiona tamborka w odpowiednie zaczepy w ramce pantografu maszyny. Zwracamy uwagę żeby pozostający poza tamborkiem materiał nie podszedł pod ruszające się elementy. Czas operacji ok.15 sekund.

Krok 9. Ustawienie kolorystyki haftu. (fot .9)
Na panelu sterującym maszyny przyporządkowujemy kolory nici do poszczególnych elementów haftu. W tym celu na wyświetlaczu wprowadzamy odpowiedni numer jednej z dwunastu nici. Czas operacji ok.15 sekund

Krok 10. Zaczynamy haftować. (fot .10)
Naciskamy przycisk START. Maszyna rozpoczyna pracę. Proces przebiega automatycznie. Maszyna zgodnie z wybranym plikiem matrycy samoczynnie ucina nitki pomiędzy poszczególnymi fragmentami haftu i samoczynnie zmienia kolor nitki górnej. W przypadku zerwania się lub skończenia nitki maszyna zatrzymuje się sygnalizując powód przerwania pracy. Operator musi wtedy wymienić szpulkę z dolną nicią lub na nowo nawlec zerwaną nitkę górną. W przypadku maszyny INBROTM model IB-RSC1201 operacja ponownego nawleczenia zerwanej nitki górnej przebiega automatycznie bez udziału operatora. Czas operacji od kilkunastu sekund do kilku minut.

fot.11


fot.12

Krok 11. Zakończenie haftowania i wymiana tamborka na następny. (fot .11)
Po wyhaftowaniu całego wzoru maszyna zatrzymuje się. Operator musi zdjąć tamborek z gotowym haftem i założyć następny. Drugi tamborek z kolejną jak w naszym przykładzie koszulką został przygotowany przez operatora podczas wykonywania pierwszego haftu. Naciskamy przycisk START. Czas operacji ok.15 sekund

Krok 12. Zdjęcie materiału z tamborka i założenie następnego. (fot .12)
Podczas gdy maszyna pracuje zdejmujemy koszulkę z wyhaftowanym logo z tamborka i na jej miejsce zakładamy następną. Odrywamy flizelinę ze spodu gotowego haftu i odkładamy koszulkę do wyrobów gotowych. Gdy maszyna zakończy pracę przechodzimy ponownie do kroku 10, czyli powtarzając czynności zakładania i zdejmowania materiału z tamborka wykonujemy serię haftów. Czas operacji ok.15 sekund

Podsumujmy:
Opracowanie matrycy hafciarskiej zajęło nam ok. 8 minut.
Wyhaftowanie jednego logo o wymiarach 8 x 10 cm zajęło 7 minut. (W przypadku zastosowania maszyny np.6 głowicowej w tym samym czasie wyhaftujemy 6 sztuk logo.)

Na jeden haft zużyliśmy 23 mb nici górnej – koszt ok. 11 gr., 8 mb nici dolnej – około 1 gr., 0,08 m2 flizeliny – koszt ok. 6 gr.
Maszyna jednogłowicowa w trakcie pracy pobiera moc ok. 150 W, maszyna 6 głowicowa ok.750W
Głównym kosztem haftu jest amortyzacja maszyny i oprogramowania oraz robocizna. Składniki te można wyliczyć indywidualnie w zależności od zastosowanego modelu i stawki płacowej w danym regionie.

Śledząc od kilkudziesięciu lat rozwój haftu maszynowego możemy zauważyć, że technika ta, która początkowo była dostępna dla stosunkowo wąskiego grona specjalistów obecnie coraz powszechniej jest stosowana przez różne grupy producentów i usługodawców. Maszyny hafciarskie są na wyposażeniu zakładów odzieżowych, reklamowych, produkujących artykuły sportowe, buty, torby, czapki, pamiątki itp. Przy oczekiwaniu ze strony rynku na coraz krótsze serie wyrobów o często zmieniającym się wzornictwie profesjonalna maszyna hafciarska staje się cennym uzupełnieniem parku maszynowego. Zapewnia możliwość szybkiego dostosowania się do wymagań klienta.

Autor: inż. Witold Jakubiak
właściciel firmy W.JAKUBIAK
www.inbro.pl