Klucz do BDO, czyli jak się odnaleźć w nowym świecie ewidencji odpadów

Każda zmiana prawa generuje wiele wątpliwości i pytań przedsiębiorców, a tak szeroka jak w przypadku ewidencji odpadów – w szczególności. Pierwsze z nich to z pewnością…

Czy BDO mnie dotyczy?

Przypadek każdej firmy należy rozpatrzyć indywidualnie pod kątem wprowadzonych przepisów. Analiza kilku z nich naświetli odpowiednią perspektywę względem rejestru BDO.

- Znakomitym przykładem są odpady w postaci papieru biurowego, które, w ilościach zbliżonych do wytwarzanych przez gospodarstwa domowe, mają charakter odpadów komunalnych, czyli z grupy 20. Nie podlegają one wtedy pod obowiązek wpisu w rejestrze BDO oraz prowadzenia ewidencji. Natomiast jeśli odpady opakowań papieru i tektury są przekazywane nie jako komunalne i wytwarzane na poziomie przewyższającym 0,5 Mg/rok, to obowiązkowi już podlegają – podkreśla Sylwia Stankowska, specjalista ds. prawnych Akademii EcoMS, która prowadzi m.in. warsztaty dla podmiotów zarejestrowanych w elektronicznej ewidencji odpadów BDO.

Warto zaznaczyć, że odpady komunalne są zakresem zwalniającym z rejestru BDO jedynie w przypadku ich wytwarzania. Podmiot je odbierający musi dopełnić nowych obowiązków.

Nie powinna mieć wątpliwości firma, która wprowadza do obrotu produkty w opakowaniach, w tym sklepy internetowe. Są one jednoznacznie zobligowane do złożenia w tym zakresie wniosku o wpis do rejestru BDO.

A jak się ma do BDO korzystanie ze wspólnego lokalu przez kilka firm? Mogą one powołać się na artykuł 28. ustawy z 14 grudnia 2012 r. o odpadach i przenieść odpowiedzialność za wytworzone odpady na rzecz jednego z nich lub na rzecz wynajmującego lokal.

- Pamiętajmy jednak, że podmiot taki musi zapewnić postępowanie z przyjętymi odpadami w sposób zgodny z ustawą. Umowa o przeniesieniu odpowiedzialności powinna być zawarta, pod rygorem nieważności, w formie pisemnej. W art. 66 ust. 2 ustawy dodatkowo wskazano, że w takim przypadku podmiot, na rzecz którego przeniesiono tę odpowiedzialność, zobowiązany jest również do prowadzenia ewidencji – zauważa Anna Pięta, specjalista ds. prawnych Akademii EcoMS.

Zastosowanie przepisów BDO - kilka rad praktycznych

Zgodnie z art. 63 ustawy o odpadach podmiot jest obowiązany umieszczać numer rejestrowy BDO na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością zgodnie z wpisem. Jest to swego rodzaju dodatkowy numer identyfikujący przedsiębiorcę, podobnie jak NIP czy REGON, ale w zakresie działalności na określonej grupie produktów. Koniecznie musi się on pojawić na dokumentach ewidencyjnych dotyczących odpadów czy związanych z ich transportem.

Warto zwrócić uwagę również na sporządzanie kart przekazania odpadów w BDO. Waga do ważenia odpadów, zgodnie z art.  8 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. Prawo o miarach (Dz.U.2019.541 t.j.), podlega prawnej kontroli metrologicznej. Sankcją za brak legalizacji takiego urządzenia jest kara grzywny od 20 do nawet 5000 złotych. Ale w przypadku awarii lub braku wagi dopuszcza się oszacowanie masy odpadów na podstawie dotychczasowych doświadczeń, pojemności odbieranych pojemników, stosowanych wzorów i współczynników dot. wyliczenia ich masy.

Interesującym przypadkiem jest niewątpliwie przedsiębiorca, który wytwarza odpady w związku z wykonywaniem usług w zakresie konserwacji i napraw czy też budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania. Przy rejestracji w BDO (chyba że umowa o świadczenie usługi stanowi inaczej) wypełnia Dział I i Dział XII formularza rejestrowego oraz oświadczenie. W dziale XII formularza rejestrowego wpisuje nazwę województwa i gminy, na terenie których są wytwarzane odpady w związku z prowadzeniem działalności w zakresie świadczenia tych usług. Wtedy to zaistnieje możliwość wystawienia karty przekazania odpadów (KPO) z rzeczywistym miejscem prowadzenia działalności.

Niejasności jednak pozostają…

Niestety w niektórych przypadkach interpretacja przepisów nie jest spójna, szczególnie przy aktualizacji w dziale XII.

- W trakcie naszych warsztatów dotyczących BDO niejednokrotnie analizie poddajemy nieszablonowe przypadki. Większość z nich możemy w sposób jasny zinterpretować na bazie obowiązujących przepisów. Ale już na przykład posiadaczom pozwolenia zintegrowanego lub na wytwarzanie odpadów, ze względu na brak jednolitych interpretacji, zalecamy kontakt z właściwym Urzędem Marszałkowskim oraz przedłożenie wniosku aktualizacyjnego w zakresie dokonania wpisu w BDO właśnie w dziale XII – podpowiada Sylwia Stankowska. Część organów administracji publicznej wskazuje bowiem na konieczność uzyskania wpisu do rejestru w dziale XII dla odpadów, które są wytwarzane poza instalacją również przez powyższe podmioty.

W przepisach brak też wyraźnej definicji odpadów „pozainstalacyjnych”. Należy domniemywać, że obejmują one wszystkie inne, które nie powstają w związku z eksploatacją instalacji, np. zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny z biura.

Praktyka związana z wprowadzaniem nowych przepisów podpowiada, że nie są to ostatnie zapisy, które będą wymagały doprecyzowania. Udoskonalenia wymaga również baza pod kątem technicznym. Wciąż nie są dostępne moduły dotyczące sprawozdawczości. W związku z tym została wprowadzona kolejna nowelizacja ustawy o odpadach oraz o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, która weszła w życie 31 stycznia br. i wydłużyła do 30 czerwca 2020 r. możliwość sporządzania dokumentów dotyczących ewidencji odpadów w formie papierowej oraz sprawozdań za rok 2019 w wersji elektronicznej. Natomiast dokumenty ewidencyjne będą musiały być wprowadzone do elektronicznej bazy BDO najpóźniej do 31 lipca br.

W związku z mnogą liczbą wątpliwości możemy być pewni, że jeszcze niejeden warsztat dotyczący BDO będzie obfitował w interesujące, nietypowe zapytania.