Rinko Kawauchi: Sony World Photography Awards 2023 za wybitny wkład w fotografię

Kawauchi należy do najważniejszych współczesnych japońskich fotografek. Międzynarodową sławę przyniosły jej kameralne, pełne światła zdjęcia, na których uwiecznia ulotne chwile codziennego życia.

Ponad dwadzieścia prac laureatki znajdzie się na wystawie Sony World Photography Awards 2023, która odbędzie się w londyńskim Somerset House w dniach od 14 kwietnia do 1 maja 2023 r. Wyboru zdjęć dokonała sama autorka, a powstawały one w okresie ponad dwudziestu lat. Wystawiane prace ukazują kamienie milowe w rozwoju artystki i motywy pojawiające się w wybranych, najbardziej znanych cyklach: Illuminance („Oświetlenie”, 2011), AILA (2004), Utatane (2001) czy Ametsuchi (2012).

Rinko Kawauchi urodziła się w 1972 r. w Japonii, w prefekturze Shiga. Fotografią zainteresowała się w wieku 19 lat. Na początku lat 90. pracowała jako fotografka dla agencji reklamowej, później przeprowadziła się do Tokio i skupiła na własnej pracy twórczej. Poza Japonią po raz pierwszy została zauważona w 2001 r., po opublikowaniu trzech albumów: Utatane, Hanabi i Hanako. Dwa z nich zdobyły najbardziej prestiżowe japońskie wyróżnienie dla początkujących fotografów — nagrodę imienia Ihei Kimury.

Duży wpływ na sposób, w jaki Rinko Kawauchi postrzega świat, ma szintoizm — religia, według której wszystko przenika duchowa energia zwana „kami”. To sprawia, że zdjęcia Kawauchi emanują cierpliwością i empatią w stosunku do codziennych tematów: migoczących świateł odbijających się w lustrze, rąk splatających przędzę, promieni słońca przeświecających przez korony drzew… Jej prace porównywane są do haiku: wywodzącej się z Japonii krótkiej formy poetyckiej, często będącej refleksją nad znaczeniem świata i prawdą. Oszczędny język wizualny Kawauchi sprawia, że te pozornie proste i nieznaczące chwile nabierają wielkiej wagi i znaczenia.

Prace prezentowane na wystawie Sony World Photography Awards 2023 pochodzą z najważniejszych cykli w dorobku artystki. Serie Utatane (2001), AILA (2004) i Illuminance (2009) są przykładami jej wyjątkowego stylu. Ukazane na zdjęciach codzienne sceny — postrzępione sieci, otwarte usta, w których widać zęby z plombami, źdźbło trawy z kroplami porannej rosy — stanowią refleksję nad cyklem życia i jego kruchością. Na wystawie znalazły się również prace ze zbioru Ametsuchi (2013), który wyznacza nowy nurt w twórczości artystki, zarówno pod względem techniki, jak i stylu. Zainspirowana snem, Kawauchi zafascynowała się praktykowanym w Japonii zwyczajem „noyaki”: kontrolowanym wypalaniem upraw przed ponownym zasiewem. Wielokrotnie jeździła na południe Japonii, gdzie przy użyciu wielkoformatowego aparatu fotograficznego zamontowanego na statywie uwieczniała te celowo wywoływane pożary, kontemplując ideę rytualnego oczyszczenia ziemi i własnego odrodzenia.

— To wyróżnienie stanowi wyraz uznania dla mojej pracy i zachętę do jej kontynuacji — powiedziała Rinko Kawauchi. — Na wystawie znajdzie się wybór prac, które są najbardziej charakterystyczne dla mojej twórczości, ale także ambitny cykl zdjęć powstały przy użyciu innej metody i odzwierciedlający inne podejście. Poprzez fotografię staram się tworzyć dzieła sztuki będące dla mnie drogowskazami, które pomagają mi lepiej rozumieć moje doświadczenia i to, na co patrzę.

Nagroda za wybitny wkład w fotografię przyznawana jest osobie lub grupie osób, która wywarła znaczący wpływ na fotografię jako dziedzinę sztuki. Rinko Kawauchi dołącza do grona piętnaściorga wyróżnionych nią wcześniej znakomitych fotografów, takich jak William Eggleston (2013), Mary Ellen Mark (2014), Martin Parr (2017), Candida Höfer (2018), Nadav Kander (2019), Gerhard Steidl (2020) i Graciela Iturbide (2021) i Edward Burtynsky (2022).

Zwycięzcy konkursów studenckiego, młodzieżowego, otwartego i profesjonalnego w ramach Sony World Photography Awards zostaną ogłoszeni 13 kwietnia 2023 r.