Wielu grafików nie uwzględnia faktu, że papier używany do druku jest trójwymiarowy i oprócz szerokości oraz wysokości ma swoją grubość. W konsekwencji zakładają równe wymiary dla wszystkich skrzydełek (łamów) projektowanej ulotki, co przy niektórych typach falcowania prowadzi do licznych nieporozumień na linii grafik-drukarnia. Wyjaśnijmy więc sprawę ostatecznie.
02.09.2012 | przeczytano: 13946 razyCo prawda rok 2008 skończył się już dość dawno, ale proponuję jeszcze dwa razy do niego wrócić. Spójrzmy na zeszłoroczne reklamy prasowe pod kątem ich wpływu na nasz -czytelników (często bezpośrednich adresatów tych przekazów) humor. A ten, jak wiadomo, może być dobry lub zły. I humor, i wpływ. Zajmijmy się najpierw reklamą prasową na wesoło; „zdołujemy” się natomiast w następnym odcinku.
19.03.2009 | przeczytano: 13731 razyIle sekund muzyki lub filmu mogę wykorzystać w swoim video nieodpłatnie i bez zgody pierwszego twórcy? Czy w ogóle istnieje taka możliwość?
31.07.2019 | przeczytano: 13257 razyPrawda, że widok sklejonych już brył jest budujący? Ale wkrótce się do nich przyzwyczaimy i zaczniemy dostrzegać nierówności i niezbyt estetyczne miejsce klejenia itp... Na szczęście są sposoby by to zmienić.
24.03.2014 | przeczytano: 12777 razy (komentarzy: 3)Po lekturze poprzedniego odcinka mamy już przećwiczone zagadnienia podstawowe. Dziś możemy pójść krok dalej i nieco skomplikować sobie życie. Jednak omawiając kolejny produkt nadal poruszać się będziemy w obszarze druków prostych, nazywanych też drukami luźnymi. Nazwa ta jest w pełni uzasadniona, gdyż część projektantów podchodzi do zagadnienia na prawdziwie designerskim luzie.
28.07.2012 | przeczytano: 12540 razyW tym odcinku powiemy na co uważać i czego nie robić przy okazji kontaktu z wykrojnikiem. I nie mam tu na myśli tego, że kiedy potrącony niechcący wykrojnik spada ze stołu, nie należy go łapać... Pomówimy o tym co, jak i w jakiej kolejności powinno odbywać się w poligraficznym Raju.
20.07.2011 | przeczytano: 12439 razy (komentarzy: 2)Refleksje Katarzyny Kosenko nad rządzącymi reklamą prawidłami przyjęliśmy z entuzjazmem. Pomysł zamieszczenia artykułu Świat reklamy, reklama jako świat w signs.pl uważamy za świetną okazję do rozpoczęcia dyskusji o związanych z reklamą zagrożeniach i bardzo liczymy, że zechcecie się do niej przyłączyć. Aby zrobić dobry początek, postaram się zmierzyć z niektórymi tezami artykułu.
Tekst nie koncentruje się wyłącznie na analizie, zawiera również oceny, które - cóż - nie pozostawiają na nas suchej nitki. Tym bardziej cenimy fakt, że autorka odważyła się "włożyć kij w mrowisko" i podzieliła się swymi przemyśleniami z nami - twórcami reklamy, odpowiedzialnymi w praktyce za kreowanie "ulicznego spektaklu".
Lenistwo oraz niezwykłe przywiązanie do klawiatury i monitora od dawna charakteryzowały nasz zespół redakcyjny. Pozostałoby tak do dziś, gdyby nie testy laminatora Jet Mounter 63 firmy Drytac. Testy na tyle nieudane, że postanowiliśmy podzielić się z producentem naszymi krytycznymi uwagami. W odpowiedzi przedstawiciele redakcji Signs.pl zostali zaproszeni do fabryki Drytac-a w Bristolu. I choć wizyta nie zmieniła naszej opinii na temat tej maszyny to przekonaliśmy się, że podróże kształcą.
21.12.2008 | przeczytano: 12030 razyJak wybrać najbardziej dołującą reklamę roku? Kryteria mogą być różne: począwszy od całkowitej nieudolności projektowej (czy nawet szerzej - twórczej) aż po kompletne fiasko pod względem skuteczności przekazu. Reklama może być smutna w swojej brzydocie, koślawości, czy braku profesjonalizmu, ale w zły nastrój może też wprowadzać reklama nietrafiona, nie osiągająca zamierzonego celu marketingowego. Jednak w tym artykule chodzi mi o jeszcze inny rodzaj smutku.
04.05.2009 | przeczytano: 11867 razyW odpowiedzi na zastrzeżenia czytelników dotyczących rozproszenia informacji o sposobie przygotowania do druku teczek ofertowych, z wcześniejszych felietonów wybraliśmy najważniejsze fragmenty i w ten sposób w dziale „Jak przygotować do druku” pojawia się kolejny odcinek. Sprawa wydaje się bardzo aktualna, gdyż teczka ofertowa zaliczona jest ciągle do dyżurnego zestawu gadżetów reklamowych wręczanych klientowi w czasie odwiedzin po marketingowej kolędzie, jaką ortodoksyjni handlowcy uskuteczniają nie tylko pod koniec roku.
21.01.2013 | przeczytano: 11771 razyDo redakcji Signs.pl trafiła wydana niedawno nowa wersja pakietu oprogramowania Adobe Creative Suite – Adobe CS5. Zapraszamy do lektury pierwszego artykułu recenzującego pakiet, w którym zapoznamy się z aplikacją Adobe Photoshop CS5.
08.07.2010 | przeczytano: 11217 razyPrezentujemy kolejny rozdział przygotowywanego przez autora tekstu poradnika, dotyczącego konstruowaniu elementów trójwymiarowych w reklamie, zatytułowany ''Jak to zrobić – sposoby, techniki, technologie''
06.02.2011 | przeczytano: 11216 razy (komentarzy: 4)Na wstępie, żeby uniknąć nieporozumień, przypomnę, że niniejszy tekst nie jest cennikiem. To jedynie subiektywnie zinterpretowane wyniki ankiety, które mogą stać się dodatkowym punktem orientacyjnym dla początkujących w zawodzie freelancerów i niewielkich firm. I z tej grupy rekrutowali się nasi respondenci.
26.09.2013 | przeczytano: 11173 razy (komentarzy: 2)Istnieje kilka odmian sztywnych materiałów z tworzywa sztucznego, dostępnych dla zastosowań zarówno wewnętrznych jak i zewnętrznych w reklamie wizualnej.
Dwie z nich należą do szerokiej kategorii płyt piankowych, podczas gdy trzecia jest odmianą tektury falistej, wykonaną z tworzywa sztucznego.
Pojęcia "płyta piankowa" używa się często w odniesieniu do lekkich płyt z rdzeniem polistyrenowym. Jednakże - głównie ze względów technologicznych - producenci zwykli stosować to określenie również do wytłaczanych płyt z PCV pienionego.
Ponad dwa lata temu temu w 34. numerze 2+3D opublikowaliśmy dość skomplikowany, ale podobno skuteczny sposób obliczania honorarium za usługi w projektowe 3D, opracowany przez Stowarzyszenie Projektantów Form Przemysłowych. Od tego czasu zastanawialiśmy się w redakcji, czy w podobny sposób, poddając działaniom matematycznym rozmaite współczynniki wycenianego projektu, udałoby się stworzyć schemat dla grafików.
12.07.2012 | przeczytano: 10719 razyKoniec roku skłania do podsumowań. Nie dysponuję jeszcze pełnymi danymi na temat wydatków na reklamę prasową w Polsce w minionym roku, ani też informacjami o poziomie czytelnictwa prasy w naszym kraju. Z niecierpliwością czekam na te dane, bo po ich analizie spodziewam się, że będę mógł wygłosić krótki komentarz w stylu „nie było tak źle”.
02.02.2009 | przeczytano: 10643 razyW dzisiejszym zglobalizowanym świecie trudno wyobrazić sobie jakikolwiek przejaw twórczej działalności człowieka całkowicie pozbawiony odniesień do dzieł powstałych wcześniej. Dlatego też utwór inspirowany zaliczany jest do najczęściej spotykanych utworów tworzonych każdego dnia przez całą masę twórców na całym świecie. Zaraz obok utworu inspirowanego prawo autorskie wyróżnia utwór zależny, zwany również opracowaniem. To bliskie sąsiedztwo obu utworów powoduje w praktyce całą masę problemów. Okazuje się, że postawienie granicy pomiędzy utworem inspirowanym a zależnym jest zadaniem niezwykle trudnym. Dlaczego? Zaraz się dowiesz.
07.07.2014 | przeczytano: 10546 razyMiasto Częstochowa zaprezentowało w środę nowy logotyp oraz inne elementy identyfikacji wizualnej. Projekt oparto na grze słów i stosunkowo prostym graficznym zabiegu. Z ideą nowego logo i pomysłem na kampanię, która będzie mu towarzyszyć, wiąże się także nowy kalendarz miejski na 2018 r.
30.11.2017 | przeczytano: 10438 razy (komentarzy: 10)Folie samoprzylepne to obecnie mocno zróżnicowany segment wyrobów o właściwościach często ściśle dedykowanych. Podział przebiega w zależności od wielu parametrów: trwałości, sposobu obróbki, warunków aplikowania i pracy, rodzai powierzchni oklejanych, przepuszczalności światła, barwy, wykończenia powierzchni i wielu innych.
12.07.2011 | przeczytano: 9631 razy (komentarzy: 7)W roku 1924 w Warszawie Henryk Berlewi wraz z poetami – futurystami Stanisławem Bruczem i Aleksandrem Watem założyli Biuro Reklama-Mechano. Reklama – Mechano z jednej strony pełniła funkcję komercyjnego biura projektowego, z drugiej zaś było emocjonalną reakcją Berlewiego na pominięcie jego osoby w zespole organizacyjnym i redakcyjnym nowo powstałej grupy Blok [1].
12.03.2013 | przeczytano: 9536 razyOtrzymaliśmy od Urzędu Miasta Krakowa zapytanie ofertowe dotyczące modyfikacji systemu identyfikacji „KRK”. Postanowiliśmy upublicznić odpowiedź, przedstawiającą nasze stanowisko dot. stanu identyfikacji wizualnej polskiej sfery publicznej – bo chyba nie jesteśmy w nim odosobnieni.
07.03.2014 | przeczytano: 9527 razy (komentarzy: 10)Skoro znamy już ilość znaków naszej publikacji i podjęliśmy także decyzję co do wyboru krojów pisma, którymi składać będziemy poszczególne części tekstu, zgodnie z zasadą od ogółu do szczegółu, przyszła teraz pora na dobór wielkości czyli stopnia pisma i odległości pomiędzy poszczególnymi wierszami tekstu, zwanej interlinią. Parę słów poświęcimy także, tajemniczo brzmiącej „wysokości x”.
11.08.2019 | przeczytano: 9495 razy (komentarzy: 3)Wszyscy wiemy, że laminowanie może uodpornić wydruki wielkoformatowe na działanie wody oraz utratę koloru i otarcia mechaniczne. Czy laminowanie jest jednak dostatecznie wytrzymałe, aby sprostać konkurencji ze strony nowych rodzajów mediów, które podobno nie wymagają laminowania?
Przedstawimy ostatnią część cyklu prezentującego zalety tej techniki.
Wielu grafikom sprawia problem założenie optymalnego wymiaru dla projektowanych publikacji. Ostatni konkurs poligraficzny, potwierdził tę obserwację. Na piąte pytanie konkursowe zaledwie połowa uczestników odpowiedziała prawidłowo. Tak więc, nowy rok szkolny w chochlikowym uniwersytecie, zaczynamy od omówienia tego zagadnienia na przykładzie prostego technicznie produktu, jakim są plakaty.
22.09.2012 | przeczytano: 9403 razy (komentarzy: 4)Na razie nasze elementy przypominają wciąż sterty luźnych odpadów, ale wreszcie przyszedł czas na trzeci wymiar - czyli klejenie.
12.01.2014 | przeczytano: 9237 razy (komentarzy: 1)Ogólnoświatowa sieć komputerowa, symbol XXI wieku, jest na najlepszej drodze do wyparcia tradycyjnych mediów oraz środków komunikacji.
04.02.2001 | przeczytano: 9051 razy (komentarzy: 1)Osiem ostatnich felietonów poligraficznych poświęciliśmy dwóm podstawowym częściom każdej publikacji książkowej: okładce i wkładowi. Przyszła wreszcie dobra pora na połączenie ich ze sobą, nierozerwalnym węzłem introligatorskim. Od sposobu, w jaki ten mezalians będzie przeprowadzony, zależy kategoria do której oprawa zostanie zakwalifikowana. Dwa ostatnie felietony tego cyklu, będą tej klasyfikacji poświęcone.
29.05.2019 | przeczytano: 9025 razyIMPOZYCJA, czyli montaż elektroniczny, traktowana bywa jako ostatni etap prepressu lub też jako pierwszy etap produkcji. Tak czy siak, trafia tutaj każdy plik produkcyjny, który niczym biblijny wielbłąd, przedostał się przez igielne ucho preflightingu. Wszystko, co ma być wydrukowane techniką offsetową, musi być wcześniej zmontowane w odpowiednie arkusze drukarskie, a następnie przeniesione przez system naświetlenia CTP na matryce poligraficzne.
09.09.2017 | przeczytano: 8995 razyOd kilku dni trwa głosowanie na "logo dla Polski". Sprawa ta wzbudziła sporo emocji. Poniżej zamieszczamy komentarz przygotowany przez Pawła Krzywdę, członka Zarządu STGU, współautora m.in. systemu identyfikacji Policji.
17.10.2014 | przeczytano: 8900 razy (komentarzy: 14)Zaginać będziemy głównie arkusze PVC litego i spienionego o grubości 1 – 3 mm. Mimo prostoty urządzeń do takich zadań są one nadal dość trudno dostępne, jednak i w tym wypadku skonstruowanie potrzebnego urządzenia nie przekracza możliwości nawet skromnie wyposażonego warsztatu. Idea jest bardzo prosta – musimy zagrzać miejsce które chcemy zagiąć, a nasze urządzenie powinno „obsłużyć” maksymalnie ok. 50 cm, bo raczej nie będzie potrzeby zaginania szerszych pasów.
12.05.2013 | przeczytano: 8864 razy (komentarzy: 4)Orzeł przestał być biały... Jak konkretnie wygląda sytuacja z identyfikacją narodową w Polsce i dlaczego jest źle?
15.09.2014 | przeczytano: 8840 razyTypograf tworząc dany krój, przeważnie płodzi od razu kilka lub kilkanaście jego odmian, powołując w ten sposób do życia rodzinę krojów, która (jak to rodzina) pod jednym dachem i jedną nazwą, kryje osobników przeróżnego autoramentu, postury i charakteru. Spójrzmy na nich z podobnego punktu widzenia, z jakiego oceniają się nawzajem członkowie typowej, kochającej się oczywiście, rodziny ludzkiej.
26.07.2019 | przeczytano: 8837 razyDziś prezentuję subiektywny wybór głównych błędów składu, z jakimi spotkałem się w trakcie „obcowania” z plikami produkcyjnymi przesyłanymi do druku przez klientów drukarni, w której spędziłem prawie połowę życia. Mowa o plikach wynikowych, czyli uznanych przez ich twórców za gotowe do druku. Lista obejmuje jedynie te błędy, które mimo upływu lat i dwukrotnej wymiany pokoleniowej powtarzały się najczęściej..
18.05.2021 | przeczytano: 8736 razy (komentarzy: 6)Pewnej pani przyśniły się złote gwiazdki na granatowym tle. Po przebudzeniu postanowiła wziąć sprawy w swoje ręce i czem prędzej sen przemienić rzeczywistość. Ponieważ gnana wiatrem dziejów i twórczym przymusem, parała się okazjonalnie grafiką komputerową, zaraz po przebudzeniu odpaliła Photoshopa i nocną marę zmaterializowała.
01.01.2018 | przeczytano: 8687 razyStara zasada mówi, że klej który klei wszystko, niczego nie klei dobrze. Jest w tym sporo prawdy aczkolwiek jest kilka naprawdę uniwersalnych klejów, oczywiście w odniesieniu do materiałów, którymi głównie będziemy się zajmować. W poniższym opracowaniu pogrupowałem kleje ze względu na podobny skład i właściwości działania. W znakomitej większości działanie tych klejów miałem okazje sprawdzić osobiście.
29.07.2011 | przeczytano: 8653 razy (komentarzy: 5)Ciekawy przykład reklamowego atelier lat 30. XX wieku stanowi duet Anatol Girs i Bolesław Barcz. Początki wspólnych osiągnięć artystycznych wspomnianych artystów sięgają czasów wspólnie odbytych studiów w Miejskiej Szkole Sztuk Zdobniczych i Malarstwa w Warszawie. Jednak zanim połączyła ich prawdziwa przyjaźń i trwająca trzynaście lat zawodowa współpraca, obaj panowie znali się jedynie z widzenia, bowiem, jak uważa autor monografii o Anatolu Girsie, Andrzej Klossowski: odmienne wówczas były ich artystyczne zainteresowania [1].
06.05.2013 | przeczytano: 8549 razyZapotrzebowanie na różnorodne formy reklamy na początku lat 30 XX wieku wpływało ożywczo na rozwój grafiki użytkowej, a wzrastająca liczba artystów uprawiających tę dyscyplinę zrodziła potrzebę zrzeszenia ich w organizację zawodową. W związku z tym w 1933 roku z inicjatywy Edmunda Bartłomiejczyka przy poparciu Polskiego Związku Reklamowego powstało w stolicy Koło Artystów Grafików Reklamowych. Początkowo stowarzyszenie liczyło sobie dwunastu grafików związanych z warszawskim środowiskiem artystycznym, wśród których znaleźli się: Edmund Bartłomiejczyk, Henryk Czerny, Ludwik Gardowski, Zygmunt Glinicki, Tadeusz Gronowski, Edmund John, Jan Mucharski, Stanisław Ostoja – Chrostowski, Adam Półtawski, Henryk Stażewski, Józef Tom i Jerzy Zaruba.
22.11.2011 | przeczytano: 8517 razyLata 20 XX wieku to okres szczególny w rozwoju polskiej grafiki użytkowej przede wszystkim ze względu na coraz liczniej powstające artystyczne spółki, które coraz chętniej zaczęły zajmować się działalnością reklamową. I tak w 1923 roku znakomity polski grafik Tadeusz Gronowski wraz z Jerzym Gelbardem, Antonim Bormanem i Janem Mucharskim założyli w Warszawie Atelier Reklamy Artystycznej „Plakat”.
13.01.2013 | przeczytano: 8449 razyPora sięgnąć po odłożone wcześniej pasy obrzeża. Trzeba w tym momencie solidnie się zastanowić nad sposobem przyszłego wykończenia ich powierzchni – jeśli uformujemy już pasy w obrzeże, a elementy nie są zbyt wielkie, to jedyną możliwą opcją ich wykończenia będzie malowanie natryskowe. Może korzystając z płaskich jeszcze pasów okleić je na docelowy kolor folią samoprzylepną? Owszem, trzeba będzie wtedy bardzo uważać przy klejeniu, ale taka decyzja może w niektórych wypadkach może być bardzo opłacalna.
01.12.2013 | przeczytano: 8355 razyLwów w okresie dwudziestolecia międzywojennego był znaczącym ośrodkiem artystycznym. Wielkomiejski charakter miasta przyczynił się do rozwoju kilku gałęzi przemysłu lekkiego i powstania potężnych firmy handlowo-usługowych, co w konsekwencji doprowadziło także do rozwoju reklamy, chętnie uprawianej przez liczne grono artystów.
17.01.2012 | przeczytano: 8273 razyPraca w twórczym duecie cieszyła się w latach 30. XX wieku wśród studentów warszawskiej architektury sporym zainteresowaniem. Młodzi adepci sztuki projektowej, poza pracą w architektonicznych biurach, chętnie zajmowali się również grafiką reklamową. Jak słusznie zauważył w 1935 roku Przecław Smolik – Typowym dla ostatnich lat zjawiskiem […] jest fakt, że we współczesnym ruchu artystycznym w Polsce młodzi architekci biorą nie tylko coraz żywszy udział, ale w niektórych dziedzinach produkcji artystycznej kroczą nawet na czele, współzawodnicząc z wybitnym powodzeniem z zawodowymi artystami malarzami i grafikami [1].
15.04.2013 | przeczytano: 8150 razyBannery należą prawdopodobnie do najstarszego znanego ludzkości rodzaju oznakowania, ale wraz z pojawieniem się coraz nowszych materiałów, zmienił się znacznie wygląd tego produktu.
03.02.2001 | przeczytano: 8122 razy (komentarzy: 3)Sezon na kalendarze już się zaczął, a roztropne firmy zlecają ich druk nawet w okresie wakacyjnym. Wraz z nowym rokiem szkolnym warto więc pomyśleć o nowym roku kalendarzowym i przygotować swój graficzny warsztat do projektowania kalendarzy. Parę miesięcy temu omówiłem z grubsza ten temat, dziś pora na konkrety. Rozpoczynamy od kalendarzy trójdzielnych.
16.10.2012 | przeczytano: 8115 razyHerb, marka, logo. Trzy znaki i trzy różne funkcje. Dlaczego trzeba starannie rozdzielić obszary ich stosowania? Dlaczego nie należy zastępować jednego znaku drugim, na przykład logo zamiast herbu? Wynika to bowiem z ich rangi i właściwego im zakresu stosowania, jaki powinien zostać jasno i precyzyjnie określony w Księdze Znaków Miejskich.
02.09.2017 | przeczytano: 8048 razyCzasy się zmieniają, zwyczaje też, ale wbrew pozorom, podstawowe funkcje współczesnych wizytówek, nie odbiegają specjalnie od funkcji, jakie pełniły onegdaj. Nadal służą one głównie wymianie podstawowych danych osobowych. Maleje natomiast liczba stricte prywatnych funkcji wizytówek, na rzecz funkcji służbowych. Nowością może być także rosnąca rola funkcji marketingowych i reklamowych. Z tego punktu widzenia możemy wyróżnić trzy podstawowe rodzaje wizytówek: wizytówki prywatne (osobiste), wizytówki służbowe (imienne i firmowe) oraz wizytówki reklamowe.
26.06.2021 | przeczytano: 7979 razyChociaż więcej informacji odbieramy poprzez zmysł wzroku, myślimy i porozumiewamy się za pomocą języka. Wiara ludzi w siłę słowa znalazła swoje odzwierciedlenie w wielu religiach, podaniach, przysłowiach. W starożytności istniały specjalne szkoły uczące retoryki czyli sztuki krasomówstwa. Dziś jedną z dziedzin, w których słowo może być skutecznym orężem jest marketing. Jednak aby posługiwanie się słowem przyczyniało się do odniesienia rynkowego sukcesu, konieczna jest znajomość charakteru i funkcji poszczególnych elementów komunikacji takich jak nazwy, slogany i hasła reklamowe.
08.06.2008 | przeczytano: 7971 razyKilka miesięcy temu przeczytałem w jednym z branżowych poligraficznych periodyków artykuł w którym kilka osób związanych z technologiami zarządzania kolorem żaliło się, że polskie drukarnie z niewielkimi wyjątkami mają w przysłowiowym nosie zarządzanie kolorem i generalnie kontrolę jakości w procesie publikacji.
21.12.2008 | przeczytano: 7954 razyW 1933 roku dwójka kolegów żydowskiego pochodzenia, postanowiła połączyć swoje siły w projektowaniu graficznym, zakładając kolejną artystyczną spółkę na mapie Warszawy. Tym razem o pracę w duecie pokusili się Jan Lewitt i Jerzy Himmelfarb, który w przypadku graficznej twórczości znany był bardziej jako Jerzy Him.
14.02.2013 | przeczytano: 7919 razy (komentarzy: 2)Wykonywanie reklam na folii magnetycznej nie jest wcale skomplikowane, o czym przekonamy się gdy tylko spróbujemy tej techniki. Trudno znaleźć lepszy nośnik na tymczasowe formy reklamy, szczególnie reklamy na pojazdach. Chociaż to zastosowanie od dawna uważano za najważniejsze dla folii magnetycznych, znamy także wiele innych - np. w USA popularne są wśród pośrednictw nieruchomości charakterystyczne tabliczki informacyjne "For Sale", wykonywane m.in. przy pomocy folii magnetycznej.
03.02.2001 | przeczytano: 7833 razy (komentarzy: 2)Objętość skryptu autorskiego wyrażona w arkuszach wydawniczych bądź w arkuszach autorskich, to z pewnością najistotniejszy czynnik, mający wpływ na końcową objętość publikacji. Ale to dopiero początek kłopotów. Po zakwalifikowaniu materiałów do realizacji, na scenę wkracza projektant. Jego zadaniem jest nadanie dziełu określonej postaci typograficznej, w której ujrzy ona światło dzienne.
16.07.2019 | przeczytano: 7806 razy1 2 3 4 | ||
Strona 2/10 (artykułów: 462) |