dezinformacja: najpopularniejsze artykuły

Większość rosyjskiego społeczeństwa popiera lub milcząco akceptuje rządy Władimira Putina i wojnę prowadzoną w Ukrainie. Co więcej, po inwazji na ten kraj poparcie dla działań Kremla w sondażach opinii publicznej znacząco wzrosło – pokazała ubiegłoroczna analiza Ośrodka Studiów Wschodnich. Ten wzrost poparcia jest jednak efektem prowadzonej na ogromną skalę dezinformacji i rozbudowanej machiny propagandowej, która od początku wojny przedstawia rosyjskiemu społeczeństwu zafałszowany obraz rzeczywistości. Kremlowski reżim nie szczędzi na ten cel pieniędzy, podobnie jak na propagandę nakierowaną na społeczność międzynarodową, również na Polaków. Tutaj jednak nie działa prosta manipulacja, więc Kreml wykorzystuje do tego słabości społeczeństwa i pojawiające się napięcia między Ukraińcami i Polakami.

W obecnym czasie, w którym tuż za naszą wschodnią granicą od dwóch lat trwa wojna wywołana agresją Rosji na Ukrainę, nadawcy telewizyjni ponoszą szczególną odpowiedzialność w związku ze służebną rolą informacyjną, jaką pełnią w stosunku do całego społeczeństwa i informowaniem go w sposób obiektywny i rzetelny. Wyzwania wynikające z sytuacji międzynarodowej wymagają od nas – nadawców kanałów informacyjnych – prawdziwego przedstawiania rzeczywistości.

Przedsiębiorcy coraz częściej padają ofiarą hejtu w sieci. Zwykle nie jest to działanie ze strony niezadowolonych klientów, ale konkurencji, która decyduje się na atak hejterski, żeby podbudować własną pozycję rynkową, „profesjonalnych” hejterów czy wręcz całych farm trolli, które na tym zarabiają. 

Warszawa, 22.12.2023. Dotychczasowy sposób funkcjonowania Telewizji Polskiej, Polskiego Radia oraz Polskiej Agencji Prasowej w jaskrawy sposób przeczył temu, czym powinny być media publiczne w demokratycznym państwie prawnym. Publiczna telewizja i radio w ewidentny sposób naruszały swój prawny obowiązek oferowania treści cechujących się pluralizmem, bezstronnością, wyważeniem i niezależnością. Media te stały się tubą propagandową obozu rządzącego, co w kontekście wyborów potwierdzały między innymi misje obserwacyjne Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE. W telewizji publicznej wielokrotnie pojawiały się również materiały nawołujące do wrogości wobec określonych grup społecznych, w tym także treści stanowiące mowę nienawiści, między innymi o charakterze ksenofobicznym i homofobicznym. W mediach tych niejednokrotnie miały miejsce również przypadki szykanowania zatrudnionych tam dziennikarzy i dziennikarek rzetelnie wykonujących swoje obowiązki zawodowe.

Według najnowszego raportu na temat bezpieczeństwa systemu reklamowego, Google w 2022 roku usunął ponad 5,2 miliarda i ograniczył zasięg ponad 4,3 miliarda reklam, a także zawiesił ponad 6,7 miliona kont reklamodawców. Od początku wojny w Ukrainie ponad 17 milionów reklam nawiązujących do rosyjskiej inwazji zostało zablokowanych. Aby zapewnić użytkownikom i użytkowniczkom większą transparentność wyświetlanych reklam, Google wprowadza nowe narzędzie - Centrum przejrzystości reklam.

Propaganda oparta na dezinformacji prowadzona na portalach społecznościowych może sterować opinią publiczną i kreować wydarzenia. To staje się coraz częściej wykorzystywanym orężem w cyberwojnie. Jej celem może być uzyskanie dostępu do kluczowych danych i zablokowanie działalności firmy czy całego państwa. Zidentyfikowanie sprawców jest w praktyce niemożliwe – wykorzystują darknet, anonimowe sieci czy zainfekowane komputery.

Internet zalewa w ostatnich tygodniach lawina fake newsów, tzw. łańcuszków i niesprawdzonych informacji dotyczących koronawirusa. SARS-CoV-2 stał się pożywką zarówno dla internetowych trolli, jak i cyberprzestępców, którzy próbują wykorzystać sytuację, aby wyłudzić pieniądze, hasła do logowania w banku czy social mediach. W związku z tym NASK startuje właśnie ze specjalną kampanią, która ma skłonić internautów do aktywnego oznaczania oraz zgłaszania fake newsów i cyberoszustw. Fałszywą informację można skomentować, dodając hasztag #OznaczDezinfo, natomiast próbę wyłudzenia, fałszywe strony internetowe czy bramki do płatności należy zgłosić do CERT Polska.

Grupa badawcza z czołowych uczelni w Niemczech, Wielkiej Brytanii, Słowenii, Norwegii i Hiszpanii zaprezentowała edycję 2023 publikacji European Communication Monitor (ECM). Badanie jest znane jako najdłużej trwające badanie empiryczne dotyczące obecnych i przyszłych aspektów komunikacji strategicznej i public relations. Opiera się ono na ankietach przeprowadzonych wśród prawie 40 tys. specjalistów ds. komunikacji z 50 krajów.

Dziennikarze i dziennikarki oraz twórcy internetowi odpowiedzialnie informujący na temat zmiany klimatu, konsekwentnie pogłębiający swoją wiedzę o klimacie zasługują na wsparcie i docenienie. Dlatego powstała strona www.dziennikarzedlaplanety.pl, prezentująca sylwetki, motywacje i pracę takich osób. Strona to niezależna od redakcji inicjatywa Fundacji Climate Strategies Poland.  

Mając na uwadze wybory, konieczne jest podjęcie natychmiastowych działań w celu ochrony UE, jej instytucji i obywateli przed dezinformacją – podkreślił Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES), unijny organ doradczy.

Deepfake’i mogą prowadzić do poważnych szkód na poziomie społecznym. Zmanipulowane mogą zostać treści tekstowe, graficzne, audio i video, np. dowód w sprawie lub oświadczenie, które ma w pożądany sposób wpłynąć na proces polityczny - wskazano w analizie Think Tanku Parlamentu Europejskiego.

Udział influencerów zaangażowanych politycznie w debacie publicznej wywiera wpływ na wyborców i odgrywa rolę w kształtowaniu ich decyzji, szczególnie osób niezdecydowanych – stwierdzili naukowcy z Uniwersytetu Stanu Pensylwania. Co ciekawe, influencerzy pośrednio zmuszają też spin doktorów partyjnych do moderowania taktyki wyborczej, a tradycyjne redakcje, w ramach konkurencji o odbiorców, do radykalizacji przekazu. To może mieć wpływ na coraz większą polaryzację postaw społecznych w debacie publicznej.

– Dezinformacja to potężna broń, która w realny sposób może negatywnie wpływać na kraje i bieg ich historii, dlatego musimy działać tu i teraz, by powstrzymać skutki jej użycia – mówią wspólnie członkowie Związku Firm Public Relations, Stowarzyszenia Demagog i Fundacji Digital Poland. To właśnie z inicjatywy tych organizacji powstała Koalicja „RAZEM PRZECIW DEZINFORMACJI”, która poprzez różnorodne działania edukacyjne chce walczyć z tym szkodliwym zjawiskiem.

Pod osłoną nocy aktywistki i aktywiści klimatyczni przerobili olbrzymi billboard, który w ramach kampanii koncernów energetycznych stanął przy Dworcu Centralnym w Warszawie. Chodziło o sprostowanie manipulacji, jakich dopuściły się spółki skarbu państwa w owianej złą sławą “kampanii żarówkowej”. Wspinaczki i wspinacze przy użyciu sprzętu alpinistycznego dokonali poprawki na dwudziestometrowym billboardzie. W nowej wersji można zobaczyć hasło: “Polskie elektrownie manipulują”, “WĘGIEL = DROGA ENERGIA, WYSOKIE CENY”. 

Wzrost zainteresowania zagranicznych firm oraz przetargi spółek Skarbu Państwa na usługi PR to dwa czynniki, które w 2018 roku bardzo pozytywnie wpłyną na kondycję finansową tej branży – ocenia Związek Firm Public Relations. Paradoksalnie, przysłużyła się jej również publiczna dyskusja o fake newsach i większa transparentność – opublikowanie rankingu przychodów agencji z profesjonalnych usług PR i – po raz pierwszy – zestawienia średnich płac. W nadchodzącym roku branża PR liczy na dwucyfrowy wzrost przychodów.

24 maja mija trzeci miesiąc agresji Rosji na Ukrainę. Grupa TVN – podobnie jak cała Polska – od momentu rozpoczęcia wojny pomaga Ukraińcom. W pierwszej kolejności nadawca koncentrował się na działaniach ułatwiających odnalezienie się uchodźcom w nowej rzeczywistości. Wśród innych inicjatyw podjętych przez grupę są m.in.: strategiczna współpraca z Polską Akcją Humanitarną, charytatywny koncert „Razem z Ukrainą”, w ramach którego zebrano ponad 8 mln zł na pomoc osobom dotkniętym wojną, darmowe emisje ukraińskich kanałów informacyjnych, a także transmisje kampanii społecznych na rzecz uchodźców o wartości ponad 9 mln zł. Odpowiedzialność rozumiana jako czynny udział oraz zaangażowanie w życie i problemy społeczności, w których firma funkcjonuje, od lat wpisane są w DNA spółki.

Deepfake to wykorzystująca sztuczną inteligencję technika obróbki obrazu, która umożliwia tworzenie sfabrykowanych materiałów wideo. Powstałe w ten sposób filmy mają potencjał do skutecznego manipulowania opinią publiczną, kompromitując przedstawiane na nich osoby. Dementowaniu tego typu fałszywych informacji nie sprzyja fakt, że – według badań firmy iProov – 71 proc. użytkowników nie wie o istnieniu tej technologii. Eksperci Fortinet wyjaśniają proces powstawania materiałów deepfake oraz podpowiadają, jak je rozpoznać.

TVN Grupa Discovery i Polska Akcja Humanitarna podjęły współpracę, aby pomóc uciekającym przed wojną oraz osobom wciąż potrzebującym wsparcia w Ukrainie. Grupa jako patron medialny wspomoże PAH w długofalowym zbieraniu funduszy na kluczowe w perspektywie kolejnych miesięcy działania pomocowe. Widzowie będą zachęcani do wspierania Polskiej Akcji Humanitarnej zarówno w ramach programów telewizyjnych oraz ogłoszeń społecznych w stacjach Grupy, jak i w kanałach online. Eksperci Polskiej Akcji Humanitarnej będą regularnie gościć na antenach TVN Grupa Discovery, aby dzielić się swoją wiedzą na temat sytuacji uchodźców w Polsce, ich aktualnych potrzeb oraz edukować na temat mądrego niesienia pomocy.

Zbliżające się wybory w ponad 50 krajach, w tym w USA i w Polsce, zachęcą twórców szkodliwych treści do wzmożonego działania z wykorzystaniem sztucznej inteligencji. Najwięcej deepfake’ów prawdopodobnie powstanie latem tego roku. Analitycy sprawdzili, jakie miejsca w cyfrowym świecie są swoistymi inkubatorami dla działań „złych aktorów”, i sporządzili ich mapę. To małe platformy są głównym źródłem powstawania i rozpowszechniania szkodliwych treści. W tym kontekście unijny Akt o usługach cyfrowych można ocenić jako nietrafiony, bo takie małe platformy będą praktycznie poza kontrolą przepisów. Naukowcy sugerują podejmowanie w walce z tym zjawiskiem działań opartych na realistycznych scenariuszach, a całkowite jego wyeliminowanie do takich nie należy. Dlatego lepiej ograniczać skutki dezinformacji.

W roku 2024 technologia wkracza w nową erę, łącząc potęgę sztucznej inteligencji, bezpieczeństwo cyfrowe, konwergencję technologii, zaawansowane sieci 5G i przełomowe obliczenia kwantowe. Jak te globalne trendy wpłyną na polskie firmy?

W poniedziałek, 31 stycznia Telewizja Polska zawarła ramowe porozumienie o współpracy z ukraińskim nadawcą publicznym UA:PBC.

Praktyki monopolistyczne, naruszenia polityki prywatności, mikrotargetowanie i nielegalne gromadzenie danych użytkowników oraz wywieranie szkodliwego wpływu społecznego to tylko część zarzutów stawianych platformom internetowym i koncernom z tzw. grupy GAFAM, które znalazły się pod lupą amerykańskiego Kongresu, a prace nad uregulowaniem ich działalności prowadzi też Unia Europejska. Jeszcze w tym roku ma szansę zostać przyjęty Digital Services Act – kodeks usług cyfrowych, czyli jedna z najważniejszych regulacji dotyczących tego rynku i odpowiedź na główne problemy społeczno-ekonomiczne związane z działaniem globalnych platform. – Jesteśmy w takim momencie, kiedy regulacja mediów społecznościowych jest w zasadzie koniecznością – podkreśla Dorota Głowacka, prawniczka z Fundacji Panoptykon.

Bezpieczeństwo cyfrowe Polaków jest tematem, który – zwłaszcza dla firm technologicznych, takich jak T-Mobile – ma kluczowe znaczenie. Jednakże niezbędnym elementem korzystania z nowych technologii, jest edukacja, która pozwala dostarczyć niezbędnych informacji i wskazówek na temat bezpieczeństwa w internecie. Dlatego T-Mobile Polska jako firma odpowiedzialna społecznie przygotowała już drugą edycję projektu edukacyjnego „Pewni w sieci”, którą swoim patronatem honorowym objęło Ministerstwo Cyfryzacji oraz NASK.

Rada Reklamy  zaprasza do udziału w kolejnej edycji konferencji Reklamuję Etycznie. W tym roku tematami wiodącymi będą #algorytmy #zmiana #AI #dezinformacja #transformacja #etyka #reklama. IAB Polska objął wydarzenie patronatem honorowym.

Mowa nienawiści i dezinformacja są coraz częściej wykorzystywane w celach politycznych jako środki nasilające polaryzację społeczną - wynika z raportu Think Tanku Parlamentu Europejskiego. Eksperci zwrócili też uwagę na związek między modelem biznesowym mediów społecznościowych, a rozpowszechnianiem mowy nienawiści.

Tematem prywatności w sieci inaugurujemy 29 listopada ogólnopolską kampanię edukacyjną #FakeNoMore. W każdym województwie odbędzie się webinarium, podczas którego nauczyciele i uczniowie będą mogli dowiedzieć się, jak bronić się przed manipulacją.

Przynajmniej raz w tygodniu z fake newsami styka się blisko 75 proc. Polaków. Coraz większa jest aktywność hejtujących trolli internetowych. Brakuje instrumentów prawnych, by zwalczać te negatywne zjawiska. To tym groźniejsze, że pojawiają się one również w mediach głównego nurtu. Dopóki nie zrozumiemy, że skala tego zjawiska może w pewnym momencie doprowadzić do zniszczenia sensu, który stoi za budowaniem, to będzie się działo źle – ocenia dr hab. Dariusz Tworzydło, kierownik Katedry Komunikacji Społecznej i Public Relations Uniwersytetu Warszawskiego.

Poradnik o dezinformacji klimatycznej dla dziennikarzy i dziennikarek to kontynuacja wydanej w 2023 roku publikacji Gazeta.pl pt. „Jak pisać o klimacie”. Publikacja, której celem jest wsparcie przedstawicieli mediów ogólnopolskich i lokalnych, powstała we współpracy z Fundacją Climate Strategies Poland. 

My, niżej podpisani przedstawiciele środowisk twórczych, jesteśmy głęboko przekonani o konieczności przeprowadzenia fundamentalnych zmian w publicznych mediach. Przekonaniom takim dajemy wyraz od dawna, przedstawiając kierunek pożądanych zmian między innymi w Obywatelskim Projekcie Ustawy Medialnej z roku 2009. Podpisana 7 stycznia 2016 roku przez Prezydenta RP ustawa medialna nie rozwiązuje żadnych problemów związanych z wykonywaniem misji mediów publicznych. Pragniemy jednak wierzyć, że zgodnie z deklaracją rządu jest to jedynie wstępny krok na drodze do uzdrowienia publicznych mediów w Polsce.

Rada UE wprowadziła w środę kolejne środki ograniczające wobec Rosji i w trybie pilnym zawiesiła działalność nadawczą prokremlowskich mediów Sputnik i RT w Unii Europejskiej lub skierowaną do odbiorców w Unii Europejskiej.

W opracowanym przez IREX badaniu Vibrant Information Barometer (VIBE) za rok 2021 przeanalizowano kilka czynników związanych z pandemią COVID-19 - globalne pogorszenie się koniunktury gospodarczej, blokowanie informacji przez rządy i dezinformacja - które miały wpływ na sektor mediów i informacji w 13 państwach na terenie Europy i Eurazji.

Agencja SEC Newgate CEE została partnerem merytorycznym wydarzenia World For Ukraine ­- inicjatywy wspierającej odbudowę i dalszy rozwój Ukrainy. Szczyt W4UA to 2-dniowy event, skupiający przedstawicieli biznesu, organizacji pozarządowych, instytucji samorządowych oraz osób fizycznych zaangażowanych w pomoc Ukrainie.

Z powodu deepfejków i fake newsów coraz mniej możemy ufać temu, co jest zamieszczone w sieci. Ludzie wrócą więc do kontaktów osobistych. W tej sytuacji przyszłość mediów społecznościowych stoi pod znakiem zapytania - uważa ekspert od AI dr Tomasz Michalak z IDEAS NCBR.

W ostatnich latach wiele sfer naszego życia przeniosło się do przestrzeni wirtualnej. To w niej coraz częściej pracujemy, kształcimy się, załatwiamy sprawy urzędowe i łączymy się z przyjaciółmi. Sieć to dziś spora część naszego życia. Jednocześnie z badań wynika, że aż 80% Polaków nie potrafi ocenić, czy odwiedzana przez nich strona jest bezpieczna¹. Z tego powodu jako T-Mobile zdecydowaliśmy się na stworzenie ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej „Pewni w sieci”. Dzięki niej każdy, niezależnie od wieku i kompetencji cyfrowych – będzie mógł poczuć się w internecie pewnie i bezpiecznie. Kampanię „Pewni w sieci” patronatem medialnym objęła Wirtualna Polska.

Naukowcy z Wielkiej Brytanii wykazali, że użytkownicy mediów społecznościowych nawet przez połowę czasu tam spędzanego mogą mieć styczność z przekazami z mową nienawiści i treściami ekstremistycznymi. To daje średnio ok. 70 minut dziennie. I to mimo prowadzenia przez platformy społecznościowe polityki chroniącej użytkowników przed takimi treściami. Naukowcy wskazują na dużą rozbieżność między negatywnymi doświadczeniami osób korzystających z portali społecznościowych a wprowadzonym przez te serwisy poziomem zabezpieczeń przed rozpowszechnianiem niepożądanych treści.

Związek Firm Public Relations wspólnie z Instytutem Monitorowania Mediów oraz firmą analityczno-badawczą Zymetria opublikował w listopadzie 2021 roku raport „PR to nie propaganda”. Powstał on w odpowiedzi na nadużycia w stosunku do terminu public relations, które od dłuższego czasu można zaobserwować w przestrzeni publicznej. Teraz, ZFPR zachęca wszystkich przedstawicieli branży PR do aktywnego wyrażenia sprzeciwu wobec nadużyć poprzez wirtualne podpisanie apelu.

Treści udające rzetelne dziennikarstwo, farmy trolli czy pseudoanonimowe ataki na polityczną konkurencję stają się w sieci coraz częstsze i powszechniejsze. Już ponad połowa Polaków przyznaje, że spotkała się z dezinformacją w internecie – wynika z raportu Pracowni Badań Społecznych NASK. Zdaniem internautów co trzecia informacja jest zmanipulowana. Jednocześnie dwie trzecie badanych nigdy nie weryfikuje wiarygodności informacji lub robi to sporadycznie. Takie wyniki budzą niepokój szczególnie przed wyborami. Konieczna jest edukacja internautów, czemu ma służyć serwis bezpiecznewybory.pl.

Zespół redakcyjny Telex.hu z Węgier otrzymał Nagrodę #AllForJan – wyróżnienie, które jest upamiętnieniem osoby zamordowanego 3 lata temu słowackiego dziennikarza Jána Kuciaka. Gala #AllForJan była częścią konferencji MEDIA for FREEDOM Summit (d. Press Freedom Conference), wydarzenia online organizowanego 25 lutego przez European Magazine Media Association oraz European Newspaper Publishers’ Association.

Premierzy Estonii, Litwy, Łotwy i Polski wystosowali apel o większe zaangażowanie w walkę z dezinformacją do szefów wiodących platform internetowych – podaje serwis Prawo.pl.

Serdecznie zapraszamy na konferencję organizowaną przez Radę Reklamy, poświęconą najważniejszym, aktualnym tematom, które kształtują rynek etycznej reklamy w Polsce. To pierwsza konferencja w Polsce, która podejmuje m.in. temat greenwashingu w reklamie i nieuczciwej reklamy środowiskowej. IAB Polska jest partnerem instytucjonalnym wydarzenia.

Aż 96 proc. czasu spędzonego w internecie ludzie poświęcają na wszystko, tylko nie konsumowanie informacji. Za bardzo rozdmuchaliśmy informacje o bańkach informacyjnych i dezinformacji – powiedziała PAP prof. Magdalena Wojcieszak z Uniwersytetu Kalifornijskiego.

W tegorocznych wyborach do Parlamentu Europejskiego głosować będzie nawet 400 milionów obywateli i obywatelek. W tak istotnym czasie, kiedy dostęp do wiarygodnych informacji jest jedną z kluczowych kwestii, Google i YouTube – wraz z Europejskim Instytutem Uniwersyteckim i Fundacją Calouste Gulbenkiana, z którymi wspieramy Europejski Fundusz Mediów i Informacji – organizują wydarzenie „Fighting Misinformation Online: Elections 2024”. Inicjatywa poświęcona zwalczaniu dezinformacji w internecie w kontekście wyborów gromadzi ekspertów związanych ze społeczeństwem obywatelskim, instytucjami państwowymi, środowiskami akademickimi i organizacjami branżowymi.

Młodzi ludzie są bardzo narażeni na manipulację w internecie. Często klikają w różne treści nie zdając sobie sprawy, że robią to pod wpływem emocji. To właśnie one stanowią punkt wyjścia w programie Fake kNOw more , który pokazuje młodzieży, że lepsze rozpoznawanie emocji, pozwala podejmować bardziej przemyślane decyzje także te w internecie. Chcąc ułatwić zrozumienie im tej zależności Fundacja Szkoła z Klasą i Stowarzyszenie Demagog przygotowały specjalne materiały: publikację i grę karcianą, które w sposób angażujący i ciekawy zachęcają młodych do rozmowy o ich uczuciach, perspektywie i działaniach w sieci.