dezinformacja: najpopularniejsze artykuły

Fake newsy, czyli nieprawdziwe informacje rozpowszechniane przez media od kilkunastu miesięcy są bardzo głośnym i nośnym tematem. Warto się przyjrzeć temu zjawisku dokładniej.

W dobie światowej epidemii koronawirusa pojawiło się wiele pytań dotyczących bezprawnej reklamy produktów rzekomo zwalczających wirusa. Czy w reklamie albo na opakowaniu towarów, np. kosmetyków czy suplementów diety, można umieścić informacje typu „działanie przeciwwirusowe; leczenie grypy; ochrona przed zarażeniem SARS-Cov-2; leczenie infekcji COVID-19”?

UOKiK stawia zarzuty związane z handlem fałszywymi opiniami dwóm spółkom - Opinie.pro z Lubartowa oraz SN Marketing z Krakowa. Za tworzenie, pozyskiwanie i zamieszczanie fałszywych opinii w sieci grozi kara finansowa do 10 proc. obrotu. To kolejne działanie na rynku reklamy internetowej w tym roku.

Tragiczna śmierć niespełna 16-letniego Mikołaja Filiksa stała się wyzwaniem dla opinii publicznej, a zwłaszcza dla naszego środowiska, bo mogły się do niej przyczynić działania osób przedstawiających się tak jak my – jako dziennikarze i dziennikarki. Media publiczne – Radio Szczecin oraz TVP Info – informując 29 grudnia 2022 roku o wyroku z grudnia 2021 roku, dotyczącym osoby skazanej za czyny pedofilskie, zrobiły to bowiem w sposób, który pozwolił na łatwą identyfikację, że ofiarą było dziecko szczecińskiej posłanki Koalicji Obywatelskiej Magdaleny Filiks.

Omnibus to potoczna nazwa unijnej dyrektywy, którą powinni znać wszyscy prowadzący działalność handlową, a zwłaszcza sprzedający online. Dyrektywa wprowadzi sporo pozytywnego zamieszania. Jej implementacja na poziomie krajowym m.in. podejmie walkę z tzw. fake reviews, czyli fałszywymi opiniami.

Miało być bezpieczniej, klarowniej i oczywiście z obopólną korzyścią dla przedsiębiorców i ich klientów. Jedni widzieli w RODO receptę na bolączki obywateli umęczonych nagminnym wykorzystywaniem danych osobowych, inni dopatrywali się w rozporządzeniu uregulowania zasad współpracy z obecnymi i potencjalnymi kontrahentami. Tymczasem rzeczywistość jak zwykle brutalnie zweryfikowała hurraoptymistyczne założenia - system, który miał zatroszczyć się o ochronę danych osobowych, stał się przekleństwem przedsiębiorców i bronią obosieczną w rękach klientów. Czy unijna regulacja wniosła do polskiego biznesu coś więcej niż setki nonsensownych sytuacji, których firmy doświadczają obecnie na co dzień?

W związku ze skierowanym przez Zarząd Polskiego Stowarzyszenia Public Relations wystąpieniem o wydanie przez Radę Etyki Public Relations (REPR) opinii dotyczącej coraz częściej opisywanej przez media praktyki zlecania przez podmioty zajmujące się public relations działań hejterskich i trollingu REPR oświadcza, co następuje:

Rozwój sztucznej inteligencji (SI) oraz zintegrowanych systemów marketingowych ułatwiły rozprzestrzenianie nieprawdziwych informacji w internecie. Boty rozprzestrzeniają sfabrykowane informacje, powstają systemy SI do manipulowania obrazami i tekstami, a większość społeczeństwa nie weryfikuje prawdziwości pozyskiwanych informacji. Korporacje technologiczne i przedstawiciele administracji publicznej pracują nad narzędziami, które pozwolą skutecznie zidentyfikować treści o charakterze dezinformacyjnym.

Opracowanie „Propaganda i wolność mediów” jest nieformalnym dokumentem autorstwa Biura Przedstawiciela OBWE do spraw Wolności Mediów opisującym metody propagandy, przede wszystkim rosyjskiej, związanej z konfliktem wokół Ukrainy.

Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji wszczęła na wniosek Antoniego Macierewicza postępowanie w sprawie „naruszenia polskiej racji stanu” w związku z wyemitowanym w TVN24 i TVN reportażem „Siła kłamstwa”. W geście solidarności z TVN, wiele polskich mediów publikuje dziś swoje stanowisko w tej sprawie, udostępniając nagrodzony Grand Pressem materiał.

Zarówno europejskie, jak i amerykańskie ramy prawne regulujące działalność rynku cyfrowego mają ponad 20 lat. W przypadku tak dynamicznie rozwijającego się i stale ewoluującego sektora stanowi to kolosalne opóźnienie. Nadrobienie go stanowi dla Unii Europejskiej oraz USA jedno z najważniejszych wyzwań na najbliższe lata – prace legislacyjne już się rozpoczęły.

YouTube to otwarta platforma, gdzie każdy może przesłać film i podzielić się nim z całym światem. Ta otwartość wiąże się zarówno z wielkimi możliwościami, jak i wyzwaniami. Choć wspieramy ekspresję twórczą, pamiętamy też o odpowiedzialności, jaka jej towarzyszy.

Zjawisko fake newsów, napędzane przez upowszechnianie się mediów społecznościowych, to coraz większy problem, którego efektem jest spadek zaufania społecznego – nie tylko do mediów, lecz także do instytucji publicznych. Eksperci zauważają, że fake newsów nie da się oddzielić od faktów, dopóki nie zmienią się nawyki czytelników, przyzwyczajonych do szybkiej i pobieżnej konsumpcji treści. Paradoksalnie, to zjawisko może też spowodować, że do łask wrócą media tradycyjne i wzrośnie zapotrzebowanie na opiniotwórcze, rzetelne dziennikarstwo. To wnioski z warsztatu Komitetu Dialogu Społecznego KIG „Wpływ technologii informacyjnych na społeczną rzeczywistość”.

Przez ponad dwa lata działalności zespół #FakeHunter zweryfikował 2 tys. fake newsów. Fałszywe informacje publikowane w sieci dotyczyły głównie tematyki: geopolitycznej, szczepionek, koronawirusa, telekomunikacji i finansów.

– Trzeba wrócić do dyskusji nad wprowadzeniem w szkołach edukacji medialnej. Dzisiaj dzieci bardzo wcześnie dostają tablet, ale nie są uczulane na to, żeby weryfikować to, co czytają – mówi Magdalena Wrzosek, ekspert NASK. Jak pokazują badania, w Polsce ponad połowa internautów zetknęła się z manipulacją lub dezinformacją, a niemal tyle samo uważa je za zagrożenie dla demokracji. Ofiarą fake newsów i dezinformacji padają również firmy. W Polsce walka z tym zjawiskiem wpisuje się w działania podejmowane na szczeblu UE, ale wymaga międzysektorowej współpracy między administracją, instytucjami naukowymi, biznesem i dziennikarzami.

Zapadło sześć decyzji UOKiK za brak współpracy z urzędem. Kary dla influencerów wyniosły łącznie 139 tys. zł. To pierwsze sankcje w prowadzonych postępowaniach.

Od czasu wyborów prezydenckich w USA postprawda i fake newsy stały się medialnie głośnym tematem, ale i narastającym problemem. Spreparowane informacje, rozpowszechniane głównie w mediach społecznościowych, służą zwykle zwiększeniu wpływów z reklam albo celom politycznym. Za walkę z dezinformacją odpowiedzialne są w równym stopniu media, jak i sami internauci.

Wkrótce rozstrzygnie się, czy będziemy chronieni przed nadmiernym targetowaniem reklamy politycznej bazującym na informacjach o nas. W Unii Europejskiej trwają prace nad przepisami, które to uregulują. Wyjaśniamy, dlaczego ta ochrona jest ważna dla demokracji i co w tej sprawie może zrobić polski rząd.

W placówkach pocztowych pojawiły się plakaty zapraszające na pikniki wojskowe, organizowane przez MON z okazji przypadającego 15 sierpnia Święta Wojska Polskiego. W ramach nadchodzących uroczystości, 14 sierpnia na Stadionie Narodowym w Warszawie swoje stoisko otworzy także Poczta Polska.

W ostatnich latach w co najmniej 18 krajach dezinformacja mogła mieć negatywny wpływ na demokratyczne procesy wyborcze. Czy problem ten może dotyczyć także zbliżających się wyborów samorządowych w Polsce? Jak do tego nie dopuścić?