prawo autorskie: najnowsze artykuły

Zainspirowana licznymi rozmowami z projektantami podczas GrafConf 2023 – jednej z najważniejszych i największych konferencji skierowanej do projektantów, ilustratorów i twórców stron w Polsce – postanowiłam zebrać w jednym miejscu najważniejsze, praktyczne informacje o prawie dla projektantów. Wszystko po to, abyś już nie musiał_a szukać ich po całym internecie i miał_a wszystko w jednym miejscu, „pod ręką”. Prawo dla projektanta w pigułce – zapraszam.

Zamach stanu. Katastrofa. Wywłaszczenie. Forma tyranii. Roger McNamee, jeden z pierwszych inwestorów Facebooka, który w książce „Zucked” złożył samokrytykę i nie zostawił suchej nitki na modelu biznesowym technologicznych gigantów, tłumaczy, dlaczego brakuje nam języka do opisania przemian, jakich doświadczamy w wyniku zanurzenia w media społecznościowe:

Sztuczna inteligencja może być już autorem opowiadań, piosenek czy artykułów. Obecnie jednak dzieła stworzone wyłącznie przez SI nie są chronione prawem autorskim. Również unijne rozporządzenie o sztucznej inteligencji nie porządkuje tych kwestii związanych z wykorzystywaniem SI. Dozwolone jest jednak korzystanie przez SI z materiałów chronionych prawem autorskim, choć rośnie liczba pozwów w tym zakresie. 

Pierwsze dni obowiązywania nowych przepisów o prawie autorskim, w internecie zaowocowały spadkiem ruchu z social mediów. Dane z badania Mediapanel PBI i Gemius pokazują, że 20 największych polskich serwisów z treściami redakcyjnymi w dniach 20-29 września br. zanotowało o 31,1% mniej odsłon pochodzących z social mediów niż w dniach 30 sierpnia-8 września. Procentowy udział ruchu z social mediów w tych serwisach i tak stosunkowo niewielki, zmniejszył się jeszcze bardziej, spadając z 1,9% do zaledwie 1,4%. Najwięcej odsłon z serwisów społecznościowych stracił serwis naszemiasto.pl - aż 6,5 mln, a użytkowników - onet.pl, bo aż 452 tys. RU.

Nowe przepisy prawa autorskiego dają twórcom prawo do tantiem z tytułu eksploatacji ich dzieł w internecie. Korzystne zmiany dotyczą m.in. środowiska filmowego i aktorów, lecz także wydawców prasowych i dziennikarzy, bo nowelizacja dostosowuje przepisy do realiów ery cyfrowej. Praktyka ich zastosowania zależy w dużej mierze od wyników negocjacji między twórcami i platformami cyfrowymi, tzw. big techami. Choć pozycja negocjacyjna twórców została wzmocniona nowymi przepisami, wciąż obawiają się oni o efekt rozmów.