Prawo i gospodarka: najnowsze artykuły

Ostatnie lata dla polskich przedsiębiorstw były niemałym wyzwaniem. Pandemia i wybuch wojny w Ukrainie przyniosły konsekwencje w postaci wzrostu cen, przerwanych łańcuchów dostaw i niestabilnej sytuacji gospodarczej. Jakie czynniki miały największy wpływ na sytuację firm w ostatnich dwóch latach?

Subindeks Barometru EFL dla handlu na II kwartał 2023 roku wyniósł 45,9 pkt., co jest najniższym obok HoReCa wynikiem wśród sześciu badanych sektorów. Wartość wskaźnika spadła o 2,8 pkt. w porównaniu do poprzedniego kwartału. Na taki wynik wpływ miały słabe prognozy dotyczące sprzedaży i płynności finansowej. Co trzecia firma handlowa spodziewa się mniejszych zamówień i gorszej płynności finansowej w II kwartale. Co więcej, aż 73% przedstawicieli sektora handlowego obawia się negatywnego wpływu inflacji na ich biznes. To znaczny wzrost w porównaniu do sytuacji z początku roku, kiedy tak uważało 53% zapytanych.

Mamy przyjemność ogłosić, że dziś, 16 maja br. oficjalnie uruchomiono TCF 2.2, po zatwierdzeniu przez grupę sterującą ds. TCF działającą przy IAB EU.

Pandemia i lockdowny przyspieszyły rozwój e-commerce, skłaniając wiele sklepów do rozbudowy działalności w internecie. Chociaż tempo wzrostu nieco osłabło, to rynek w dalszym ciągu ma przed sobą optymistyczne perspektywy. Strategy& Polska ocenia, że w latach 2021–2027 wartość rynku wzrośnie o 94 mld zł. W ostatnim czasie wzrosty napędza wysoka inflacja, tym bardziej że klienci w poszukiwaniu promocji cenowych częściej kierują się do online’u, ale motorem są też nowinki technologiczne, które stale poprawiają doświadczenia klientów.

Przedsiębiorcy mają coraz mniej czasu na roczne rozliczenie składki zdrowotnej – termin upływa już 22 maja. Wielu podatników może spodziewać się zwrotu nadpłaconych pieniędzy, jednak trzeba pamiętać, aby podać w ZUS właściwy numer rachunku bankowego, na który mają być przekazane środki.

Przedsiębiorcy nie mają złudzeń. Spowolnienie gospodarcze potrwa jeszcze co najmniej rok – przewiduje tak 3/4 jednoosobowych działalności gospodarczych. A im gorzej dany przedsiębiorca ocenia swoją bieżącą sytuację finansową, tym bardziej pesymistyczne są jego prognozy – wynika z badania NFG „Barometr wydatków firmowych”. W związku z tym, 77,6 proc. właścicieli mikrofirm wprowadziło lub zamierza wprowadzić zmiany. To m.in. cięcie kosztów i większa weryfikacja kontrahentów. Przedsiębiorcy będą też dalej podnosić ceny, ale blisko co trzeci rozważa zawieszenie działalności lub jej zamknięcie.

Polskim przedsiębiorcom przysługuje pomoc państwa w dopuszczalnych przez Komisję Europejską granicach, niezakłócających zasad konkurencji na wspólnym rynku UE (pomoc de minimis). Jedną z form pomocy są zwolnienia podatkowe. Przedsiębiorcy napotykają jednak problemy ze skorzystaniem z niej w sytuacji, gdy kwota zobowiązania podatkowego przekracza określony kwotowo limit pomocy de minimis. Organy stają na stanowisku, że w takiej sytuacji uzyskanie pomocy w postaci zwolnienia jest niemożliwe. Sąd stwierdził jednak, że możliwe jest wówczas zwolnienie częściowe, czyli do kwoty wyczerpującej wysokość limitu (sygn. akt I SA/Wr 535/22).

Już w najbliższy weekend, 13 maja, odbędzie się finał Konkursu Piosenki Eurowizji — jednej z największych imprez muzycznych na świecie. Wraz z nadchodzącym wydarzeniem, rozmowy o możliwościach inwestycyjnych w branży muzycznej ponownie mocno rozgrzewają wyobraźnię inwestorów i analityków. Nic dziwnego, bo inwestowanie w rozrywkę, ze względu na rosnącą popularność branży i niezwykle szybko rozwijające się technologie, staje się coraz popularniejszym sposobem lokowania kapitału.

Jeżeli organizator wydarzenia oczekuje zbyt wielu danych użytkownika przy zapisach, blisko połowa Polaków rezygnuje z udziału. Jednocześnie 1/4 Polaków nie czyta regulaminów wydarzeń, w porównaniu do zeszłego roku jest to o 15 proc. mniej. ClickMeeting, polska platforma do webinarów i spotkań online, po raz kolejny przeprowadził badanie na temat bezpieczeństwa w sieci oraz porównał wyniki, niestety Polacy coraz mniej zwracają na to uwagę.

Akt o usługach cyfrowych (DSA) i akt o rynkach cyfrowych (DMA), czyli dwa filary unijnej reformy internetu, mają ukrócić dominację cyfrowych gigantów i zapewnić transparentność ich działania, zwiększyć ochronę użytkowników i stworzyć bardziej konkurencyjne, sprawiedliwe warunki funkcjonowania na rynku cyfrowym. Przyczynią się też do bardziej efektywnej walki z dezinformacją i fake newsami. – Wejście w życie tych przepisów zostało podzielone, a cyfrowi giganci są zobligowani do stosowania nowego pakietu regulacyjnego już od pierwszej połowy 2023 roku. Natomiast pozostali użytkownicy oraz uczestnicy rynku internetowego będą zobligowani do dostosowania swojej działalności od 2024 roku – mówi radca prawny Marta Olczak-Klimek.

Organizacje europejskie wskazują na wątpliwości dotyczące relacji pomiędzy propozycją Data Act a przepisami GDPR. Przygotowały one wspólny list w tej sprawie. Został on wysłany do Prezydencji SE, Komisarza Breton, oraz następujących europosłów: MEP Pani del Castillo i MEP Pan Lagodinsky, MEP Pan Bielan, MEP Pan García del Blanco, MEP Pani Kumpula-Natri, MEP Pani de la Pisa Carrión, MEP Pan Mituța, MEP Pan Boeselager, MEP Pani Lizzi, MEP Pani Kontoura.

Z początkiem czerwca br. zacznie działać Jednolity Sąd Patentowy i nowy system unijnego patentu jednolitego, który będzie obowiązywać na terenie 17 państw członkowskich UE. Polska nie dołączyła do tego grona, ale mimo to nowy system i tak będzie wpływać na działalność polskich przedsiębiorców. Dlatego już teraz, z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem, powinni oni przeanalizować swoją strategię dotyczącą ochrony patentowej i podjąć działania mające na celu zminimalizowanie ewentualnych ryzyk, związanych np. z możliwością utraty tej ochrony w kilkunastu krajach jednocześnie.

2/3 mikro-, małych i średnich firm, które dotąd dostawały pieniądze od kontrahentów na czas, zaczęło otrzymywać je z opóźnieniem. Wpływ na to ma obecna sytuacja gospodarcza, tj. wysoka inflacja, szybujące stopy procentowe oraz rosnące ceny prądu, gazu i paliw. Z tego samego powodu klienci coraz częściej negocjują wydłużenie terminów płatności lub wręcz proszą o rozłożenie zapłaty na raty. Z pierwszym zjawiskiem zetknęło się 66 proc. MŚP, a z drugim aż 74 proc. Taki obraz rozliczeń pomiędzy firmami daje badanie „Przeterminowanie faktur w polskich przedsiębiorstwach” Kaczmarski Inkasso.

Przedsiębiorcy, którym organ wymierzył podatek w nadmiernej wysokości mogą domagać się nie tylko zwrotu nadpłaty, ale również odsetek od nadpłaty. Podstawę do tego daje im art. 78 Ordynacji podatkowej. Przy odzyskiwaniu pieniędzy od skarbówki istotną rolę odgrywa kwestia przyczynienia się organu do powstania nadpłaty, czyli do powstania przesłanki zmiany lub uchylenia decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego. Od tego zależeć będzie bowiem od którego momentu, a więc w jakiej wysokości, podatnik może domagać się wypłaty oprocentowania. Czy za takie „przyczynienie się” można uznać opieszałość organu w wymierzeniu podatku?

Z ponad półrocznym opóźnieniem, 26 kwietnia 2023 roku, wejdą w życie przepisy Kodeksu Pracy związane z zachowaniem równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, wdrażające tzw. dyrektywę work-life balance. Nowe zasady oznaczają m.in., że pracownicy otrzymają nawet 7 dodatkowych dni wolnego, wydłużony zostanie urlop rodzicielski, pojawi się też wiele innych przepisów zabezpieczających pracownika. Nadchodzące zmiany komentuje Anna Janicka, radca prawny polskiego ClickMeeting.

Choć obowiązującą formą zatrudnienia w polskim prawie jest umowa o pracę, to wiele firm preferuje umowy cywilnoprawne: umowę o dzieło oraz umowę zlecenie. Szczególnie popularna jest ta ostatnia - to opłacalne rozwiązanie dla uczniów i studentów do 26. roku życia. Czy warto pracować na umowie zlecenie? Jakie są wady oraz zalety tej formy zatrudnienia?

Gwałtownie rosnąca w 2022 roku inflacja zmusiła przedsiębiorców do podjęcia działań mających zapewnić przetrwanie ich biznesom. Badanie Polskiej Przedsiębiorczości wykazało, że 63 proc. mikro i małych firm podniosło ceny swoich produktów i usług. Ponadto, respondenci podkreślali, że do tego kroku zmusiły ich też zmiany w sposobie rozliczania składki zdrowotnej, która w rzeczywistości stała się dodatkowym podatkiem.

30 marca br. IAB Polska ponownie wraz z wiodącymi organizacjami branży reklamy cyfrowej (Izbą Gospodarki Elektronicznej, Polskim Stowarzyszeniem Marketingu SMB, Polską Izbą Informatyki i Telekomunikacji, Związkiem Pracodawców Prywatnych Mediów) wystosował list do Premiera ws. Aktu o Usługach Cyfrowych (Digital Services Act).

Dokładnie 27 stycznia prezydent Polski podpisał ustawę dotyczącą zmian w Kodeksie Pracy w kontekście pracy zdalnej, które  wejdą w życie już 7 kwietnia. Z ostatniego badania polskiej firmy ClickMeeting wynika, że 65 proc. ankietowanych uważa, pracę online jako dobre rozwiązanie i możliwą do wykonywania w dowolnym wskazanym przez pracownika i uzgodnionym z pracodawcą miejscu. Z kolei, aż 32 proc. powiedziało, że zmiany te powinny być wprowadzone dużo wcześniej.

Greenwashing to zjawisko wprowadzania w błąd w odniesieniu do praktyk środowiskowych firm lub korzyści z zastosowania produktów czy usług. Od niejasnych twierdzeń po sfałszowane dane, "zielone kłamstwo" jest coraz mocniej obecne w naszym codziennym życiu. "Eko", "zrównoważone", "naturalne", "cyrkularne", "z recyklingu" a może "przyjazne dla klimatu"? Firmy prześcigają się w przyciągających klientów proekologicznych hasłach, które często okazują się jedynie ekościemą. Unia Europejska chce z tym walczyć i zapowiada nowe przepisy chroniące nas przed greenwashingiem.