Strona internetowa to w dzisiejszych czasach podstawa przy prowadzeniu własnego biznesu. Powstaje coraz to więcej firm oferujących takie usługi. Niezależnie, czy jesteś dyrektorem agencji, projektantem graficznym, programistą, czy klientem – przygotowałem dla Ciebie listę 12 postanowień na które musisz zwrócić uwagę, gdy zawierasz umowę o wykonanie strony internetowej.
1. Jaka forma umowy?
Przy zawieraniu umowy o wykonanie strony internetowej musisz zwrócić uwagę na jej kwalifikację. Najprostszą i najczęściej spotykaną formą takiej umowy będzie właśnie umowa o dzieło. Jednak zobowiązanie może przybrać formę umowy nienazwanej, mieszanej, a w pewnych okolicznościach nawet zlecenia. Wszystko to ma bardzo duży wpływ na obowiązki i prawa zarówno klienta, jak i twórcy – a także na kwestie podatkowe.
Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. – Art. 627 Kodeksu cywilnego
Umowa, która przenosi majątkowe prawa autorskie musi być zawarta w formie pisemnej.
2. Co jest przedmiotem umowy?
Przedmiotem opisywanej umowy będzie stworzenie strony internetowej. Bardzo często także przeniesienie majątkowych praw autorskich, implementacja jej oraz późniejsza aktualizacja przez określony czas. Możesz spotkać się oczywiście z mniejszym, ale także i większym zakresem prac, np. o zakup domeny, czy serwerów.
- Przeczytaj też: Co może być dziełem w umowie o dzieło?
Bardzo dobrym wyjściem jest opisanie zamiaru stron oraz jak najbardziej szczegółowo tego, co będzie przedmiotem umowy. Najlepszym rozwiązaniem jest dodanie załącznika ze specyfikacją projektu. W takim dokumencie precyzyjnie określ konkretne elementy strony oraz swoje działania, jako wykonawcy.
Rzetelnie przygotowana specyfikacja to przysłowiowy pistolet, który przykładają wzajemnie do swoich głów – zamawiający i wykonawca. Bardzo duży life saver. – Partner w agencji interaktywnej
3. Jak ustalić etapy powstawania strony?
Usłyszysz to ode mnie tutaj jeszcze nie raz – jak najbardziej szczegółowo. Podziel powstawanie projektu, strony internetowej, na kilka etapów. Każdy z nich będziesz mógł przedstawiać klientowi do akceptacji. Jeżeli tak ustalisz, akceptacja będzie mogła wiązać się z zapłatą części wynagrodzenia.
Do akceptacji etapów może dojść w różnoraki sposób. Dobrym wyjściem jest dostarczanie materiałów przez maila i w ten sam sposób otrzymywanie odpowiedzi zwrotnej. Natomiast przy większych projektach może okazać się niezbędnym stosowanie protokołu odbioru. Określ proces akceptacji etapów lub materiałów w umowie.
Oczywiście wszystko z umiarem – sporym utrudnieniem będzie podzielenie powstawania strony internetowej na 10 etapów, gdzie na każdą akceptację będziesz czekał po 3 dni. W taki sposób deadline zbliży się bardzo szybko, a strona nie będzie gotowa.
Twoja praca jest z natury bardzo elastyczna i wpływa na nią wiele czynników. Czynniki te są niemożliwe do założenia w początkowej fazie projektu i nie wynikają z Twoich kwalifikacji lub ich braku. Negocjuj umowę bez daty zakończenia prac. Twoje działania oparte będą na protokołach ustaleń i raportach wykonanych prac. W takim wypadku nie będzie wiązał Cię żaden ogólny deadline.
4. Termin wykonania oraz kary umowne
Gdy wykonujesz stronę internetową, pilnowanie terminów jest dla Ciebie kluczową sprawą. Podczas negocjacji i zbierania informacji będziesz wiedział, czy podołasz zleceniu, czy będziesz musiał sobie odpuścić.
Niedotrzymanie terminów przez Ciebie będzie wiązało się z konsekwencjami finansowymi. Ustalone mogą być one według postanowień w umowie – kar umownych – lub na zasadach ogólnych wynikających z Kodeksu cywilnego.
Bardzo często do wykonania dzieła potrzebne jest współdziałanie zamawiającego. Nie musisz czekać pół roku na odpowiedź lub dostarczenie niezbędnych materiałów przez niego. Wtedy, gdy do takiego współdziałania nie dochodzi, masz możliwość dochodzenia swoich racji.
W teorii wygląda to tak: (1) Wzywasz do współdziałania z wyznaczeniem terminu, (2) następnie odstępujesz od umowy, (3) kolejno żądasz zapłaty za część wykonanego zlecenia.
5. Czy mam prawo odstąpienia od umowy?
Odpowiedź na to pytanie może być bardzo rozległa i zawierać dużo „jeżeli”. Zapoznaj się z Kodeksem cywilnym oraz artykułami 627 i następnymi, które mówią o umowie o dzieło.
Ustal, kiedy i w jakich okolicznościach będziesz miał możliwość zakończenia współpracy – nawet, gdy projektowana strona będzie wykonana już w 50%. Jeżeli chcesz negocjować własne warunki i proponujesz jakieś rozwiązanie, zrób taki sam ukłon w stronę zamawiającego.
Musisz przewidzieć sytuacje i odpowiednio się zabezpieczyć. Jeżeli zamawiający nie dostarcza Ci niezbędnych informacji i w związku z tym istnieje możliwość niedotrzymania terminu – rozwiąż problem jeszcze przed zawarciem umowy.
6. Poprawki do projektu
Chcesz uniknąć problemów ze zbyt dużą ilością i „jakością” poprawek do elementów strony internetowej? Musisz wprowadzać je w związku z wykonywaniem umowy i poza nią – czyli wtedy, gdy zamawiający ma pomysł na coś jeszcze?
Warto w treści umowy dodać konkretne postanowienia dotyczące poprawek. Takie zapisy będą mówić o procedurze informowania na ich temat, o terminach na wdrożenie oraz co najważniejsze, ich ilości, wielkości i czasie, do kiedy klient musi je zgłaszać.
7. Ustalenie wynagrodzenia i jego wysokość
Mam nadzieję, że wiesz, w jaki sposób ustala się wynagrodzenie w Twojej branży. O ustalaniu wynagrodzenia w umowie o dzieło możesz przeczytać w Jak ustalić wynagrodzenie w umowie o dzieło? Znajdziesz tam informacje ogólne oraz o kosztorysie i ryczałcie.
Zaznaczę w tym momencie, że warto rozdzielić wynagrodzenie na dwie części. Pierwszą za wykonanie pracy, drugą za prawa autorskie. Dobrym pomysłem jest rozpoczęcie współpracy od zaliczki bądź zadatku. Jeszcze lepszym – podział wynagrodzenia na części zależnie od etapów i ich akceptacji.
8. Wskazanie osoby do kontaktu
Ci, którzy brali udział w większych przedsięwzięciach nie raz już widzieli taki zapis i nie jest on dla nich czymś obcym. Nie powinien być.
Może być tak, że informacje będą docierać do Ciebie z kilku miejsc. Jeżeli przy danym projekcie po stronie zamawiającego ma pracować kilka osób to warto zaznaczyć, która osoba ma akceptować etapy, dostarczać materiały i kontaktować się bezpośrednio z Tobą. Unikniesz ogromnego problemu np. przy wprowadzaniu ewentualnych poprawek.
1. Wykonawca zobowiązany jest do kontaktu wyłącznie z osobą wskazaną poniżej.
XYZ ZYX
2. Wykonawca ma prawo nie wykonywać poleceń osób trzecich.
9. Czy obowiązuje mnie zakaz konkurencji?
Zakaz konkurencji to nic innego jak zobowiązanie do niepodejmowania się pracy, współpracy, wykonywania innych dzieł lub utworów, na rzecz innych podmiotów, a także do nieprowadzenia innych działalności konkurencyjnych. W przypadku wykonywania strony internetowej jest to bardzo krzywdzące dla twórcy i w znaczny sposób ogranicza jego prawa.
Zakaz konkurencji w umowach cywilnoprawnych jest możliwy i pozwala na to zasada swobody kształtowania umów. W praktyce jednak, za powstrzymywanie się od działalności konkurencyjnej po wykonaniu dzieła musi być wypłacane odszkodowanie pieniężne. Jeżeli takiej rekompensaty nie ma, zakaz obowiązuje tylko do czasu wykonania dzieła.
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 września 2003 r. (III CKN 579/01), stwierdził, że zakaz konkurencji po wykonaniu dzieła bez jakiegokolwiek odszkodowania dla wykonawcy jest nieważny, gdyż narusza zasady współżycia społecznego. Nie można uznać, że jest zgodne z zasadami współżycia społecznego zobowiązanie wykonawcy do niepodejmowania działalności konkurencyjnej po ustaniu umowy bez jakiegokolwiek ekwiwalentu.
Twoim obowiązkiem w takim wypadku jest zapoznanie się ze szczegółami tego postanowienia – jaki jest zakres zakazu, czym jest według niego działalność konkurencyjna oraz, czy występują tam informacje o odszkodowaniu/wynagrodzeniu w związku z nim.
- Przeczytaj też: Zakaz konkurencji w umowie o dzieło i zlecenia.
10. Przeniesienie praw autorskich i licencja
Każdej osobie i firmie, która zgłasza się do mnie po pomoc przy przenoszeniu praw autorskich lub udzielaniu licencji, polecam dokładne określenie miejsc, gdzie mają być wykorzystane ich utwory. Nie musisz używać prawniczego i zawiłego języka – nie bój się napisać tego w jak najprostszy ale zrozumiały dla Ciebie sposób. W umowach o wykonanie strony internetowej i tak najbardziej popularnym jest próba przeniesienia całości praw majątkowych.
Kolejnym elementem są prawa zależne i możliwość modyfikowania logo, treści stałej na stronie, położenia obiektów lub kodu źródłowego. Umowa powinna uregulować także takie kwestie, ponieważ samo przeniesienie praw autorskich nie wpływa na wspomniane prawa zależne.
Pamiętaj, że prawa autorskie mogą objąć zarówno projekt graficzny, jak i kod źródłowy. Musisz uregulować te kwestie osobno. Od Ciebie zależy, czy udostępnisz wyłącznie efekt, czy także kod źródłowy z możliwością wprowadzania modyfikacji przez klienta.
- Przeczytaj też: Czy wiesz, czym są majątkowe i osobiste prawa autorskie? Co grozi za naruszenie tych praw?
11. Czy mogę wykorzystać projekt w portfolio?
Sprawa nie jest tak oczywista, jak mogłaby się wydawać. Spotykam się z różnymi argumentami za i przeciw prawu do umieszczania projektu w swoim portfolio. Osobny artykuł na ten temat możesz przeczytać w Portfolio a prawo.
Dobra umowa rozwiąże ten problem. Podczas negocjacji warunków umowy warto forsować umieszczenie wykonanego projektu we własnym lub firmowym portfolio. Jeżeli umowę już zawarłeś, a takiego zapisu nie dodałeś, może zdarzyć się tak, że po udostępnieniu projektu będziesz zmuszony ponieść tego konsekwencje finansowe – jeszcze raz muszę odesłać Cię do powyższego artykułu.
12. Sposób oznaczenia autorstwa strony internetowej
O ile majątkowe prawa autorskie możesz przenieść lub udzielić na nie licencji, to osobiste prawa autorskie są niezbywalne. Możesz ograniczyć ich wykonywanie, ale tylko i wyłącznie, jeżeli tak ustalisz.
Strony ustalają następującą treść stopki w projekcie: „Stronę internetową zaprojektował XYZ.pl”
Do osobistych praw autorskich należy wspomniane oznaczenie autorstwa np. podpis na dole strony – „Zaprojektował XYZ.pl”. Dodaj postanowienie, które dokładnie określi treść takiej stopki, logo i odsyłacz, który ma kierować do Twojego portfolio.
Źródło: Kancelaria Creativa