Wakacje od ZUS: kto i kiedy skorzysta?

Przedsiębiorcy uprawnieni do wakacji składkowych

Uprawnienia do zwolnienia od ZUS przysługują bez względu na formę opodatkowania. Dotyczą więc zarówno podatników rozliczających się na zasadach ogólnych, podatkiem liniowym lub ryczałtem, jak i tych, którzy są na karcie podatkowej.

Miesięczne zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przewidziano dla przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność na podstawie ustawy z 6 marca 2018 roku - Prawo przedsiębiorców. Dlatego z prawa do wakacji składkowych nie skorzystają:

• osoby współpracujące,
• twórcy i artyści,
• osoby prowadzące działalność w zakresie wolnego zawodu,
• wspólnicy (inni niż wspólnicy spółki cywilnej),
• akcjonariusze,
• komplementariusze,
• osoby prowadzące publiczną lub niepubliczną szkołę.

Kto jeszcze nie skorzysta ze wakacji od ZUS?

Ustawa dodatkowo ogranicza krąg uprawnionych przedsiębiorców, wykluczając z tego grona:

• osoby, które świadczą usługi na rzecz swoich byłych pracodawców (ten sam zakres prac i wskazany w przepisach okres po zatrudnieniu),
• płatników składek zatrudniających powyżej 9 pracowników,
• zatrudnionych na umowę o pracę, którzy jednocześnie prowadzą działalność gospodarczą i osiągają co najmniej minimalne wynagrodzenie,
• przedsiębiorców, którzy w okresie 2 lat poprzedzających złożenie wniosku nie uzyskali przychodu z tytułu działalności gospodarczej bądź uzyskali go w rocznej wysokości przekraczającej 2 miliony Euro.

Zakres zwolnienia w ramach wakacji składkowych

W ramach wakacji od ZUS podatnicy korzystają z jednorazowego zwolnienia z opłacania składek za jeden miesiąc w roku. Wakacje od ZUS z założenia dotyczą składek na ubezpieczenia społeczne. Należą do nich składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Zwolnienie obejmie także składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.

Aby nie płacić również dobrowolnej składki chorobowej, należy podlegać temu ubezpieczeniu miesiąc przed i w dniu złożenia wniosku. Podczas wakacji pozostanie do opłacenia jedynie obowiązkowa składka zdrowotna, którą należy uregulować w dotychczasowym terminie. 

Skutki zwolnienia przedsiębiorcy ze składek ZUS

Mikroprzedsiębiorcy mogą teraz realnie obniżyć koszty prowadzenia działalności gospodarczej. Nie muszą przy tym zawieszać firmy, ani rezygnować z aktywności. Jak podkreśla Arkadiusz Kacperek, Lider zespołu ekspertów ds. podatków i ubezpieczeń w CashDirector SA:

• Ważne dla przedsiębiorców jest to, że w okresie zwolnienia ze składek zachowują wszystkie świadczenia wynikające z podlegania ubezpieczeniom. Nawet krótkie zawieszenie działalności skutkuje wyrejestrowaniem z systemu ubezpieczeń. Dlatego można pozytywnie ocenić najnowsze rozwiązania i to, że umożliwiają one kontynuację ubezpieczenia.

Kacperek wymienia także inne zalety nowych uregulowań prawnych:

 - Finansowanie składki ZUS przez budżet państwa jest wprawdzie przychodem przedsiębiorcy, ale zwolnionym z opodatkowania. Dodatkowo w okresie wakacji składkowych przedsiębiorcy mogą legalnie wystawiać faktury i czynnie prowadzić działalność. To od nich zależy, czy przeznaczą ten czas na wypoczynek, czy potraktują zwolnienie jedynie jako sposób na coroczne obniżenie kosztów prowadzenia działalności.

Kiedy pierwsze wakacje składkowe?

Nowe przepisy wchodzą w życie 1 listopada 2024 roku. Oznacza to, że dopiero wtedy można złożyć wniosek o zwolnienie ze składek. Zgodnie z ustawą, należy przesłać go w miesiącu przed miesiącem, za który przedsiębiorca chce skorzystać z ulgi, dlatego z wakacji składkowych będzie można skorzystać dopiero za grudzień 2024 r.

Jeszcze bardziej przesunięte w czasie będą odczuwalne dla jego portfela efekty zwolnienia. Składki za grudzień opłaca się w 20 stycznia, dlatego dopiero w 2025 pierwsi przedsiębiorcy będą mogli realnie zaoszczędzić.

Jak skorzystać z wakacji składkowych?

Zwolnienie z opłacania składek w wybranym miesiącu to dobrowolna ulga, dlatego przedsiębiorca uzyska ją jedynie po wcześniejszym złożeniu wniosku. Należy go przesłać drogą elektroniczną za pomocą platformy ZUS PUE. Trzeba też pamiętać o tym, by zrobić to miesiąc przed planowanymi wakacjami od ZUS. 

Co powinien zawierać wniosek? Oprócz wpisania podstawowych informacji o przedsiębiorcy, do wniosku należy dołączyć oświadczenia o spełnieniu warunków uprawniających do skorzystania z ulgi. Wśród wymaganych dokumentów znajduje się m.in. oświadczenie o pomocy de minimis (wsparciu przedsiębiorcy otrzymanego od państwa). Przedsiębiorca, który chce skorzystać ze zwolnienia powinien dysponować limitem pomocy de minimis w wysokości sumy składek, z których chce być zwolniony.

Trudno obecnie przewidzieć, ilu podatników zdecyduje się złożyć wniosek o zwolnienie ze składek jeszcze w tym roku. Prawdziwym testem popularności nowych przepisów będzie na pewno rok 2025, kiedy to z wakacji składkowych będzie można już skorzystać w dowolnie wybranym terminie.