prawo cytatu: najnowsze artykuły

Chciałbym stworzyć serię plakatów o naturze politycznej, które zawierałyby wypowiedzi różnych osób z Twittera. Oczywiście zasłoniłbym nicki, imiona i nazwiska (wiadomo, RODO). Czy muszę dodatkowo pisać do cytowanych i prosić ich o zgodę? Czy wpisy w mediach społecznościowych są chronione prawem autorskim?

Ile sekund muzyki lub filmu mogę wykorzystać w swoim video nieodpłatnie i bez zgody pierwszego twórcy? Czy w ogóle istnieje taka możliwość?

Autorem pojęcia „mem” jest najprawdopodobniej Richard Dawkins – brytyjski teoretyk ewolucji biologicznej, związany z Uniwersytetem Oxfordzkim. W morzu definicji, najbardziej intrygująca jest ta, mówiąca że „mem” to „podstawowa jednostka informacji kulturowej, która, podobnie do genów, powiela się, mutuje i podlega działaniu doboru naturalnego”¹. Kto by pomyślał, że ściśle naukowa terminologia tak dokładnie opisze zjawisko, które jest internetowym fenomenem.

W jaki sposób prawo chroni nas przed kradzieżą treści? Gdzie przebiega granica prawa cytatu, a gdzie inspiracji? Czy kradzież pomysłu jest plagiatem?

Krótkie wypowiedzi, cytaty lub hasła, które powstają spontanicznie przy okazji różnego rodzaju „afer” lub ważnych wydarzeń publicznych w błyskawicznym tempie zdobywają dużą popularność i stają się ozdobą koszulek, bluz lub innych części garderoby. I chociaż popularność tego typu haseł trwa często tylko krótką chwilę, jest to łakomy kąsek dla wielu przedsiębiorców i marketingowców. Nic zatem dziwnego, że regularnie dostajemy od Was pytania o legalność zamieszczania cytatów na częściach garderoby. Zatem wyjaśnijmy: czy umieszczanie fragmentów wypowiedzi osób trzecich na ubraniach jest zgodne z prawem? I jak cytaty na koszulkach mają się do prawa cytatu?

Pracując dla fotografów, projektantów i innych artystów często spotykam się z kopiowaniem, plagiatem i inspiracją (o ile można to tak nazwać) od innych twórców. Dostaję pytania – czy mogę zrobić tak lub tak, czy to będzie już za dużo albo, czy ten projektant splagiatował mój własny projekt?

Prawo cytatu robi ostatnio zawrotną karierę. Powołują się na nie zarówno studenci, którzy na potęgę wrzucają fragmenty cudzych dzieł do swoich prac zaliczeniowych, jak i blogerzy zapytani o to, czy posiadają prawa do zdjęć wykorzystywanych na swoich stronach internetowych. Okazuje się jednak, że większość osób przekonanych o tym, że legalnie korzysta ze zdjęć w ramach prawa cytatu, łamie prawo. Dlaczego? Dlatego, że zapomina o tym, że prawo cytatu jest tylko wyjątkiem od ogólnej zasady prawa autorskiego, zgodnie z którą należy uzyskać zgodę autora na rozpowszechnianie jego dzieła. Czas najwyższy rozwiać wątpliwości i wyjaśnić w jakich konkretnych przypadkach można się na nie powoływać.