logo
WIEDZA
Polska reklama i poligrafiaWIEDZA

Wolność panoramy: Fotografowanie budynków a prawo autorskie

   06.06.2016, przeczytano 3991 razy
ilustracja
fot. Giovanni Brienza/freeimages.com

Oryginalne obiekty architektoniczne, ciekawe murale czy kolorowe dzieła sztuki ulicznej fotografowane są każdego dnia przez niezliczoną liczbę ludzi na całym świecie. Najciekawsze zdjęcia trafiają następnie na blogi i portale społecznościowe. Niewielu fotografujących zdaje sobie jednak sprawę z tego, że większość fotografowanych obiektów to przedmioty prawa autorskiego. Czy rozpowszechniając je fotografujący nie narusza praw autorskich?


Artykuł pochodzi z portalu Signs.pl: https://www.signs.pl/wolnosc-panoramy%3A-fotografowanie-budynkow-a-prawo-autorskie,28808,artykul.html

Czy chcąc uwiecznić na smartfonie, a następnie udostępnić na blogu lub portalu społecznościowym np. oryginalny budynek Filharmonii im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie czy charakterystyczny warszawski biurowiec Prosta Tower autorstwa (zmarłego w 2011 roku) wybitnego polskiego architekta Stefana Kuryłowicza należy uzyskać zgodę ich projektantów?

Wolność panoramy – wyjątek prawa autorskiego

Zakładam, że nie jest to Twoje pierwsze spotkanie z Lookreatywni.pl i doskonale już wiesz, że – co do zasady – rozpowszechnianie utworu (przedmiotu prawa autorskiego) zależne jest od zgody jego autora. Zgoda twórcy na rozpowszechnianie dzieła jest ważna szczególnie wtedy, gdy owo rozpowszechnienie nastąpić ma dla „nieograniczonej ilości osób” (na przykład na ogólnodostępnej stronie internetowej lub publicznym profilu na Facebooku).

Czy chcąc udostępnić w sieci fotografię obiektu architektonicznego powinieneś uzyskać zgodę jego projektanta (lub jego spadkobierców)? Zdając sobie sprawę z trudności w uzyskaniu takiego pozwolenia ustawodawca wprowadził wyjątek od ogólnej zasady wymogu otrzymania zgody na rozpowszechnianie utworów prawa autorskiego:

wolno rozpowszechniać utwory wystawione na stałe na ogólnie dostępnych drogach, ulicach, placach lub w ogrodach, jednakże nie do tego samego użytku (art. 33 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych)


Udostępniając na blogu lub profilu w serwisie społecznościowym sfotografowany przez siebie ogólnodostępny obiekt (mural, obiekt architektoniczny czy plakat powieszony na ścianie budynku) nie naruszasz praw jego twórcy. Dlaczego? Dlatego, że zgodnie z prawem fotografowanie i rozpowszechnianie ogólnodostępnych przedmiotów prawa autorskiego dozwolone jest w ramach tzw. dozwolonego użytku publicznego.

Wolność panoramy a prawo autorskie – o czym musisz pamiętać?

Jeśli przeczytałeś uważnie wspomniany wyżej art. 33 pr. aut. to zapewne zauważyłeś jedno drobne „zastrzeżenie”. Rozpowszechnianie fotografii ogólnodostępnych obiektów i przedmiotów sztuki ulicznej nie będzie naruszeniem praw autorskich, jeśli tylko rozpowszechnianie to nie będzie miał na celu „tego samego użytku”. Co oznacza to tajemnicze określenie? Chodzi tutaj – najprościej mówiąc – o to, że rozpowszechnienie nie może mieć na celu bezprawnego kopiowania. Przykład? Nie wolno Ci wykorzystać zdjęcia, na którym uwieczniłeś konkretny obiekt architektoniczny lub mural do tego, aby – wzorując się na fotografii – powielić tenże obiekt lub mural w innym miejscu.

Wolność panoramy a wieża Eiffla

Warto wiedzieć, że wolność panoramy jest ograniczona w niektórych krajach UE, na przykład we Francji, Belgii czy we Włoszech nie wolno publikować zdjęć obiektów publicznych bez zgody właściciela praw autorskich. Ciekawym przykładem różnic w ustawodawstwie poszczególnych krajów europejskich jest słynna wieża Eiffla. Ten najpopularniejszy obiekt budowlany stolicy Francji można swobodnie fotografować za dnia, jednak na opublikowanie zdjęć symbolu Paryża wykonanych po zmroku trzeba już uzyskać pozwolenie. Dlaczego? Dlatego, że prawem autorskim chronione jest bowiem oświetlenie wieży.

W Polsce wolno rozpowszechniać utwory wystawione na stałe na ogólnie dostępnych drogach, ulicach, placach lub w ogrodach. Udostępniając zatem w sieci sfotografowany przez siebie ogólnodostępny obiekt (mural, obiekt architektoniczny czy plakat powieszony na ścianie budynku) nie naruszasz praw jego twórcy.


Wolność panoramy a raport Julii Redy

W czerwcu 2015 r. europejskie media obiegła informacja o tym, że niebawem wolność fotografowania dzieł znajdujących się w przestrzeni publicznej może zostać zakazana. Powodem poruszenia stał się przyjęty w połowie czerwca 2015 r. przez komisję Parlamentu Europejskiego ds. prawnych niewiążący raport niemieckiej europosłanki z Partii Piratów Julii Redy, oceniający wdrażanie dyrektywy InfoSoc z 2001 roku, dotyczącej harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym. Ku zdziwieniu wielu komisja ds. prawnych poparła poprawkę do raportu zgłoszoną przez francuskiego liberała Jean-Marie Cavadę, która zakłada możliwość komercyjnego wykorzystywania fotografii, materiałów wideo i innych ilustracji dzieł stale umieszczonych w przestrzeni publicznej pod warunkiem uzyskania zgody twórcy albo odpowiedniego urzędu. Ten zakaz mógłby uderzyć przede wszystkim w fotografów, których zarobek opiera się często właśnie na sprzedaży zdjęć panoramy. Zakaz nie został na szczęście wprowadzony. Państwa członkowskie UE będą mogły dalej samodzielnie zdecydować o ujęciu w swoim prawie zapisów na temat wolności panoramy.

Jak wygląda prawo do wolności panoramy na świecie? W którym europejskim państwie obowiązuje całkowity zakaz wolności panoramy?

Źródło: Lookreatywni

lookreatywni.pl


avatar użytkownika
+ + + + + + + +

Tekst opublikował użytkownik: lookreatywni.pl

(Lookreatywni.pl)

lookreatywni.pl o sobie:

Lookreatywni.pl: Doradztwo prawno-biznesowe dla branży kreatywnej i dla MŚP

Jesteśmy grupą prawników, którzy świadczą pomoc prawno-biznesową dla branży kreatywnej oraz edukują i inspirują przedsiębiorców do skutecznego wdrażania i komercjalizowania innowacyjnych rozwiązań. Na co dzień współpracujemy ze agencjami kreatywnymi i reklamowymi, studiami graficznymi, biurami architektonicznymi oraz firmami i przedsiębiorcami sektora kreatywnego. Prowadzimy szkolenia i wykłady, pokazujemy jak chronić i efektywnie korzystać z praw własności intelektualnej.

Więcej informacji o użytkowniku

Mapa Wolności Panoramy na licencji CC BY-SA 3.0, autor: Mardus

REKLAMA

Komentarze

Zaloguj się i dodaj komentarz
avatar użytkownika
,

1. No dobra, a klient chce wydrukować sobie plakat - zdjęcia wieży Eiffla za dnia, to można?
2. A co jeśli nie czytałem artykułu (lub klient) i się wydruczy już?
3. Czy ktoś (bazując na powyższym przykładzie wieży) tego przestrzegałby?

avatar użytkownika
,

No ale do kogo te pytania? Musiałbyś pytać właściciela naruszonych praw autorskich. Jeśli zostały naruszone - są podstawy do wyciągania konsekwencji. Czy byłyby skutecznie wyciągane - któż to wie?   

avatar użytkownika
,

Pytania do zorientowanych w temacie.

avatar użytkownika
,

Wszystko masz napisane w tekście - wieżę za dnia można. Nieprzeczytanie artykułu i nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem jeśli prawo naruszysz. A czy byłbyś ścigany nikt Ci nie powie - zależy czyje prawa naruszyłeś, w jaki sposób, jaka jest szansa że informacja o tym dotrze do poszkodowanego.  

Najnowsze w tym dziale

Programy lojalnościowe są powszechnie stosowane w handlu detalicznym. Sprawdzone, znane i oswojone. Czy jednak narzędzia wykorzystujące nagrody oparte na zebranych punktach są nadal skuteczne? Ja tradycyjne podejście do budowania lojalności konsumentów sprawdza się w trzeciej dekadzie XXI wieku?  
Meta zapłaci miliardy? Pozwy reklamodawców i organizacji konsumenckich
W USA nawet siedem miliardów, a w UE do 4% rocznych przychodów. Tyle będzie na stole, gdy sądy zgodzą się z roszczeniami reklamodawców i organizacji konsumenckich. W USA skarżą się firmy, które przekonują, że zastosowany przez Metę wskaźnik zawyżał liczbę potencjalnych widzów ich materiałów aż o 400%.
Firmowa flota samochodowa jako dynamiczny nośnik reklamy
Współczesny rynek reklamowy wymaga od firm nie tylko kreatywności, ale również elastyczności i innowacyjności w docieraniu do potencjalnych klientów. Jednym z coraz bardziej popularnych rozwiązań w tej dziedzinie jest wykorzystanie firmowej floty samochodowej jako ruchomych nośników reklamowych. Pojazdy służące niegdyś głównie celom transportowym, obecnie przekształcają...
Historia car wrappingu wg Antalis
Większość profesjonalistów z branży i entuzjastów motoryzacji myśli, że car wrapping (czyli oklejanie samochodów) jest zjawiskiem stosunkowo współczesnym. Nic bardziej mylnego! Historia car wrappingu zaczyna się bowiem znacznie wcześniej…
Lechar z nową strategią komunikacji i tożsamością wizualną
Agencja kreatywna i brandingowa Lotna stworzyła nowy, kompleksowy system tożsamości wizualnej oraz strategię komunikacji dla firmy Lechar.
 
Signs.pl - Polska Reklama i Poligrafia © 1997-2024 ICOSWszystkie prawa zastrzeżone. ISSN 2657-4764